Słownik biograficzny

Smith, John Prince - elbląski pobyt pruskiego ekonomisty i polityka. Autor: dr Joanna Szkolnicka

John Prince-Smith urodził się 20 stycznia 1809 w Londynie, zmarł 3 lutego 1874 w Berlinie. Był ekonomistą klasycznym, politykiem i publicystą, zwolennikiem liberalizmu gospodarczego i wolnego handlu. Z pochodzenia Anglik, został naturalizowanym obywatelem Prus, a później państwa niemieckiego. Jego ojciec – prawnik – w 1817 roku wyjechał do Gujany Brytyjskiej (dziś Gujana), gdzie otrzymał posadę jako urzędnik skarbowy i zabrał małoletniego syna ze sobą.

Sendel, Nataniel (1686-1757) – elbląski lekarz Autor: Helena Dutkiewicz

Nataniel Sendel (1686-1757) – elbląski lekarz, członek towarzystw naukowych w Elblągu, Gdańsku, Królewcu i Wiedniu. Urodził się 29.08 jako syn Samuela - nauczyciela klas od VII do V oraz pomocnika kantora w Gimnazjum Elbląskim (zmarł w 1703 r.), przybysza z Arnstad w Saksonii. Nataniel pobierał nauki w miejscowym gimnazjum oraz Gdańsku pod opieką profesora Samuela Schelwiga, filozofa i teologa oraz profesora Jana Glosemeyera, medyka. Rozpoczęte studia w Gdańsku kontynuował w Wittenberdze i Halle, gdzie uzyskał 29.06.1712 r. tytuł dra medycyny na podstawie rozprawki „Dissertatio inauguralis medica, de causis praecipuis, effectum tragicorum In medicina…”(1712), napisanej pod kierunkiem profesora Georga Ernesta Stahla.

Friedwald (ród) Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Friedwaldowie przybyli do Elbląga z Torunia. Ojciec zasłużonego dla Elbląga burmistrza Mikołaja Friedwalda, także Mikołaj – był rajcą miejskim w Toruniu. Szczególnie znani są dwaj Friedwaldowie – wspomniany Mikołaj i jego syn Michał. Mikołaj pełnił najwyższą godność miejską – urząd burmistrza w latach 1544-1549. Był on jednym z współtwórców gimnazjum elbląskiego i jego opiekunem z ramienia rady miejskiej. Troszczył się on o zapewnienie bezpieczeństwa miastu...

Feyerabend Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Ta znakomita patrycjuszowska rodzina pochodzi ze Szwabii. W Elblągu pojawiła się w pierwszej połowie XVII stulecia.

Fus, Roman (1960-2007) Autor: Helena Dutkiewicz

Roman Fus – urodzony w 1960 r. w Działdowie, rzeźbiarz, zajmował się także rysunkiem. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (ASP) w Gdańsku na Wydziale Rzeźby u prof. Franciszka Duszeńki, na której dyplom obronił w 1990 u prof. Alberta Zalewskiego. W latach 1984-1985 był laureatem wielu konkursów uczelnianych.

Szadkowski, Andrzej (1958-1998) Autor: Helena Dutkiewicz

Andrzej Szadkowski – urodził się 6.10.1958 r. w Lęborku. Absolwent PWSSP w Gdańsku, Wydziału Malarstwa i Grafiki. Uzyskał dyplom w pracowni prof. Jerzego Krechowicza (1983). W latach 1987 – 1998 pracował na stanowisku Dyrektora Centrum Sztuki – Galerii EL w Elblągu. Był twórcą wielu ilustracji książkowych, rysunków satyrycznych i komiksów, zajmował się plakatem. Pisał również bajki dla dzieci. Uczestnik ogromnej ilości wystaw indywidualnych i zbiorowych...

Kujawski, Czesław (1943-2002) Autor: Helena Dutkiewicz

Czesław Kujawski urodził się w 1943 r. w Oszmianie, w woj. Wileńskim (obecnie Białoruś). Ukończył m.in. Państwową Szkołę Średnią Baletową w Gdańsku, a także Studium Choreograficzne w Warszawie. Swoją zawodową karierę rozpoczął w Centralnym Zespole Artystycznym Wojska Polskiego w Warszawie. Następnie pracował w Powiatowym Domu Kultury w Bytowie jako kierownik Zespołu Kaszubskiego...

Reimann, Max – działacz komunistyczny i polityk niemiecki Autor: dr Joanna Szkolnicka

Urodził się 31.10.1898 w Elblągu jako syn kelnera. W latach 1904-1912 uczęszczał do elbląskiej szkoły powszechnej (Volksschule), po jej ukończeniu pracował w zakładach Schichaua jako nitowacz. W 1913 r. przystąpił do Socjalistycznej Robotniczej Młodzieży (Sozialistische Arbeiterjugend). Zmobilizowany w pierwszej wojnie światowej, w 1916 r. przystąpił do Związku Spartakusa - organizacji zrzeszającej niemieckich zwolenników marksizmu, która w styczniu 1919 usiłowała dokonać przewrotu komunistycznego. Następnie Reimann zaangażował się w tworzenie Komunistycznej Partii Niemiec (KPD), która miała kontynuować działalność Związku...

Zamehlowie Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Zamehlowie, rodzina pochodzenia staropruskiego, osiadła w Elblągu od XVI wieku. Pierwszym przedstawicielem tego rodu, który zasiadł we władzach miejskich Elbląga był Jakub – członek II Ordynku w latach 1568-1590. Zamehlowie wnieśli znaczy wkład do dziejów pisarstwa elbląskiego...

Fuchsowie Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Protoplastą kupieckiej rodziny Fuchsów był marek Fuchs, od 1586 r. obywatel Elbląga. Pierwszym przedstawicielem tego rodu we władzach miejskich Elbląga był Johann, który w latach 1653-1667 zasiadał w II Ordynku, pełniąc w 1665 r. funkcję jej przewodniczącego, czyli wójta, a następnie w radzie miejskiej...

Tolckemit (ród) Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Tolckemit to stary elbląski ród patrycjuszowski. Ośmiu jego przedstawicieli w XVII i XVIII stuleciu pełniło funkcje i urzędy miejskie: sekretarza i pisarza rady miejskiej, rajcy, członka II Ordynku i jego wójta, rajcy nowomiejskiego...

Achenwallowie Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Achenwallowie pochodzili z Newcastle, gdzie prowadzili handel z portami bałtyckimi. Ich pierwszy przedstawiciel pojawił się w Elblągu w 1614 roku. Nie opuścili oni Elbląga po likwidacji kantoru Kampanii Wschodniej, przyjęli obywatelstwo miejskie i stopniowo wrośli w miejscowe społeczeństwo. Trzech przedstawicieli tej rodziny pełniło funkcje w samorządzie miejskim. Jako pierwszy godność członka II Ordynku w latach 1667-1684 pełnił Gottlieb Tomasz Achenwall, profesor gimnazjum elbląskiego, następnie pastor. Kolejny członek tej rodziny – Michał był członkiem II Ordynku w latach 1703-1726, a w 1710 r. był wójtem. Jakub Achenwall wchodził w skład II Ordynku w latach 1751-1761, a w 1757 – przewodniczył jako wójt, w 1761 r. – został rajcą pełniąc urząd asesora, kompana Kamlarki wewnętrznej, kamlarza wewnętrznego, pana młyńskiego, pana wetowego, rybickiego...

Dewitzowie (ród) Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Dewitz to stary ród pomorski. Do Elbląga Dewitzowie przybyli z Frankfurtu nad Odrą.

Dewitz, Johann Heinrich (1706-1767) – nadworny aptekarz królewski, wójt elbląski Autor: prof. dr hab. Andrzej Groth

Johann Heinrich Dewitz – wójt elbląski, nadworny aptekarz królewski, autor herbarza patrycjatu elbląskiego. Syn Johann’a, aptekarza miejskiego w Elblągu i tytularnego nadwornego aptekarza królewskiego, urodził się 20 września 1706 w Elblągu. Matka jego – Maria Henryka z domu Thomas – była córką pastora kościoła NP Marii w Elblągu. Miał trzech braci i dwie siostry...

Lohmeyer, Julius Autor: dr Joanna Szkolnicka

Julius Lohmeyer, niemiecki humorysta i pisarz młodzieżowy, autor poczytnych swego czasu książek dla najmłodszych czytelników, był przez szereg lat związany z Elblągiem. Urodził się 6 października 1835. Miejscem jego urodzenia jest prawdopodobnie Nysa (tak podaje większość źródeł, choć w rysie biograficznym opublikowanym w elbląskiej gazecie „Altpreußische Zeitung” (nr 41 z dn. 18 lutego 1894) podano, że Lohmeyer był rodowitym elblążaninem, jest to jednak najprawdopodobniej błędna informacja).

Baum, Wilhelm - chirurg, pierwszy honorowy obywatel Gdańska Autor: dr Joanna Szkolnicka

Wilhelm Baum urodził się 10 listopada 1799 w Elblągu. Pochodził ze znamienitej rodziny (ojciec był zamożnym kupcem i członkiem Rady Miejskiej z zamiłowaniem do malarstwa, matka była z pochodzenia Francuzką). Ukończył miejscowe gimnazjum, gdzie szczególnie interesował się językami starożytnymi i antykiem. W 1818 wstąpił na uniwersytet w Królewcu. Studiował tu przez rok medycynę, a także uczęszczał na seminarium z filologii.

Levin, Julius - lekarz, pisarz i konstruktor skrzypiec Autor: dr Joanna Szkolnicka

Prawdziwym człowiekiem renesansu można nazwać urodzonego w Elblągu 21 stycznia 1862 Juliusa Levina. Był on synem żydowskiego nauczyciela religii Isidora Levina. Uczęszczał do elbląskiego Gimnazjum, pobierając jednocześnie lekcje gry na skrzypcach...

Satori-Neumann, Johanne Autor: dr Joanna Szkolnicka

Urodziła się 29 września 1787 r. w Mannheim. Jej matką była córka poczmistrza Maria Anna Hippe (z domu Eckin), ojcem – Christoph Hippe (również poczmistrz). Bruno Satori-Neumann opowiada się jednak za wersją, jakoby Joanna była naturalną córką księcia Maksymiliana Josepha von Zweibrücken-Birkenfeldt, późniejszego pierwszego króla Królestwa Bawarii, którego matka Joanny poznała jeszcze przed zawarciem małżeństwa.

Hellingrath, Berthold Autor: dr Joanna Szkolnicka

Berthold Hellingrath urodził się w Elblągu 27 października 1877. Rodzinne miasto opuścił jako pięciolatek, gdy jego rodzice – Berta i Franz Hellingrath postanowili osiedlić się w Gdańsku. Edukację artystyczną rozpoczął w mieście nad Motławą, uczęszczając do Królewskiej Akademii Sztuki, gdzie uczył się u Wilhelma Augusta Stryowskiego. Następnie studiował w Dreźnie (gdzie posiadał własne atelier) i Monachium. Wczesne obrazy olejne i rysunki Hellingrath’a wykazują wpływy secesji, naturalistycznego malarstwa rodzajowego i ekspresjonizmu.

Zamehl Friedrich, III Autor: Helena Dutkiewicz