Zbrodnia Niemiecka w Warszawie 1944 r

Opis dokumentu

Zbrodnia Niemiecka w Warszawie…( Poznan, 1946) - pierwsze wydanie, opublikowanej przez Instytut Zachodni w Poznaniu książki zawierającej wybór dokumentów i wstrząsających relacji mieszkańców stolicy, świadków i uczestników powstania warszawskiego. Publikację uzupełnia aneks, w którym zamieszczono wybór 23 fotografii, pochodzących ze zbioru zdjęć Alfreda Mensebacha (1905-1945?). 137 opisanych fotografii odnalezionych zostało w marcu 1945 r. w prywatnym mieszkaniu w Lesznie i wkrótce potem przekazanych do Instytutu Zachodniego. Zdjęcia przedstawiają burzenie Warszawy w czasie powstania przez tzw. Sprengkommando, które wchodziło w skład Pomocy Technicznej (Technische Nothilfe),pomocniczej formacji policji niemieckiej. Architekt Alfred Mensebach, właściciel fotograficznej kartoteki, był członkiem tego oddziału. Relacje zamieszczone w książce były zbierane w warunkach konspiracyjnych jeszcze podczas walk w stolicy, od połowy sierpnia 1944 r., przez działający w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego kilkudziesięcioosobowy zespół. Pracami kierował Edward Serwański (1912-2000), po wojnie znany badacz dziejów okupacji niemieckiej. Patronem akcji, której nadano kryptonim „Iskra – Dog”, był prof. Zygmunt Wojciechowski (1900-1955), twórca założonego wkrótce (także w konspiracji, w Milanówku pod Warszawą) Instytutu Zachodniego. Łącznie zebrano ponad 300 zaprotokołowanych relacji i wspomnień. Późną jesienią 1944 r. materiały zostały starannie zabezpieczone i zakopane w konwiach na mleko, a po wyzwoleniu przekazane działającemu już w Poznaniu Instytutowi Zachodniemu, który wybór relacji wydał wiosną 1946 r. jako t. II serii Documenta Occupationis Teutonicae (Dokumenty Okupacji Niemieckiej), w opracowaniu Edwarda Serwańskiego i Ireny Trawińskiej, z przedmową Zygmunta Wojciechowskiego.  Publikacja została natychmiast przesłana do Norymbergi, gdzie włączono ją do akt procesowych Międzynarodowego Trybunału Wojskowego, sądzącego głównych zbrodniarzy hitlerowskich. Fragmenty zostały odczytane podczas rozprawy jako materiał dowodowy.