Przemowa wygłoszona przez profesora Reuscha w Elbląskim Gimnazjum. Dotyczyła ona czasów, gdy Prusy Zachodnie znajdowały się pod panowaniem polskim. Jak zauważa wykładowca nie nastąpiło to drogą aneksji lecz było wyrazem woli mieszczaństwa pruskiego, które skonfliktowało się z Zakonem Krzyżackim i założyło Związek Pruski w obronie swych praw i interesów. Autor przytacza głównie negatywne aspekty rządów polskich: uwikłanie Rzeczypospolitej w 3 wojny, podczas których Prusy Zachodnie były jedną z aren działań wojennych i idące za tym spustoszenia, zubożenie i epidemie, a także zagrożenie dla niemieckiej kultury i języka spowodowane masowym „spolszczeniem się” pruskiej szlachty oraz prowadzoną przez Zakon Jezuitów akcję kontrreformacyjną, owocującą nawracaniem pruskich protestantów na religię katolicką. Książka współoprawna (klocek) zawierająca druki okolicznościowe (W: „Historisch-Topographische Beschreibung der Stadt und Gegend von Elbing…IV.9 Elbląg).