Vitaliano Donati Auszug seiner Natur-Geschichte des Adriatischen Meers … (Halle, 1753) - niemieckojęzyczny przekład fragmentów „Della storia naturale marina dell'Adriatico” - publikacji wydanej w języku włoskim w 1745 roku, której autorem był urodzony w Padwie, włoski archeolog i botanik Vitaliano Donati (1717-1762). Autor w 1739 roku otrzymał stopień doktora filozofii. Szczególnym zainteresowaniem darzył florę i faunę Adriatyku. W 1750 roku Karol Emanuel III, król Sardynii, zaoferował mu katedrę botaniki i historii naturalnej na Uniwersytecie Turyńskim. Podczas swej kariery profesorskiej, zajmował także katedrę mineralogii i geologii. Katedrę 'Orto Botanico dell'Università di Torino' prowadził od roku 1750 do swojej śmierci. W 1759 roku odwiedził Egipt i Synaj, interesował się również Morzem Czerwonym. Udał się do Syrii, Palestyny, a następnie do Arabii. Stamtąd odpłynął od Indii. Zginął 26 lutego 1762 roku, na Oceanie Indyjskim, kiedy podróżował na tureckim statku do Mangaluru w Indiach. Efektem szczególnego zainteresowania szeroko pojętą historią naturalną Morza Adriatyckiego, morza wiążącego ze sobą wybrzeża i ludy, będącego odnogą kolebki cywilizacji europejskiejstało się dzieło „Della storia naturale marina dell'Adriatico”, które zostało przetłumaczone na wiele języków europejskich i pozostało najważniejszym dziełem podróżnika z Padwy. Publikacja zawiera m.in. ogólne rozważania na temat biologii morskiej, oryginalne obserwacje dotyczące hydrografii i geologii wybrzeża Adriatyku, obserwacje dna morskiego i sposobu połowów na różnych głębokościach, opisy niektórych skamieniałości, a przede wszystkim szczegółowe i dobrze ilustrowane opisy wielu gatunków roślin i zwierząt żyjących w tym morzu i za pomocą którego „natura dokonuje przejścia od roślin do zwierząt”. Praca Donatiego wywarła duży wpływ na ówczesną, europejską myśl biologiczną. Uzupełnieniem do niniejszej publikacji jest list włoskiego lekarza i botanika Leonarda Seslera (?-1785), kierowany do Donatiego, w którym jako pierwszy charakteryzuje górską roślinę o nazwie Vitaliana (dziś część rodzaju Androsace, z rodziny pierwiosnków Primulaceae).