Viro magnifico generoso amplissimo consultissimoque domino Ioanni Gergio Brackenhausen fasces pro-consulares capessenti demississimo animo gratulatur Ioannes Daniel Hoffmann exhibito specimine Collectaneorum Etymologicorum […]

Opis dokumentu

Krótki druk gratulacyjny Johanna Daniela Hoffmanna (1701 – 1766) poświęcony Johanowi Georgowi Brakenhausenowi z okazji objęcia urzędu. W ramach gratulacji Hoffmann przedstawia adresatowi wyjątki ze swych badań etymologicznych nad słownictwem polskim, zarówno dawniejszym, jak i jemu współczesnym, ukazanym w kontekście innych języków. Wstępem do dzieła jest laudacja na cześć adresata, ze wskazaniem go jako swego mecenasa. Krótka rozprawa załączona w ramach gratulacji rozpoczyna się refleksją na temat użyteczności etymologii. Autor wskazuje od razu na konkretne wpływy kulturowe idące w ślad za słowami. Podąża śladem postaci legendarnych, mitologicznych, imion bóstw i innych nazw własnych (np. etymologia dni tygodnia). Obficie powołuje się na innych badaczy i podaje wiele przykładów. Przytacza m.in. konteksty celtyckie, germańskie, słowiańskie, sięga po słowa etruskie, greckie i wiele innych. Tropi zbieżności lingwistyczne, leksykalne i frazeologiczne, interpretując je na płaszczyźnie semantycznej i kulturowej. Na poparcie przytacza źródła, w których pojawia się dane słownictwo.