Ueber die Erziehung zur Religion

Opis dokumentu

Rozprawa teologiczna o wychowaniu dzieci opublikowana w Halle w 1775 roku. Autorem opracowania jest Johann August Nösselt (1734 -1807) - niemiecki teolog ewangelicki, profesor teologii na uniwersytecie w Halle. Pod koniec lat 50-tych XVIII wieku Nösselt zajął się egzegezą Nowego Testamentu, prezentując głęboko duchowe podejście do interpretacji Pisma Świętego, co kontynuował już przez całe życie. Od 1759 roku poświęcił się również historii Kościoła. Od początkowo pietystycznie zabarwionej ortodoksji przechodził do neologii tzw. nowoczesnej teologii oświecenia. Już w 1767 roku powiedział: "Jeśli teologia miałaby dalej nic nie robić, niźli powtarzać bezmyślnie, to co przez innych było uczone i wciąż to samo klepać, zatem nie musiano by zatrudniać żadnych teologów lecz tylko jakiś lektorów. Teolog niech musi wskazywać, bez obawy przed oskarżeniem o herezję, poznane błędy, tak jak to czynił Marcin Luter." Nösselt zgorszony był filozofią Immanuela Kanta (1724-1804), a szczególnie jego moralną interpretacją tekstu Pisma Świętego i wyraził to słowami: "Dobry Boże, zachowaj nam zdrowy rozsądek !" (niem. „Guter Gott, erhalte uns den gesunden Menschenverstand!“). W niespełna stustronicowym dokumencie autor podejmuje się rozważań teologicznych dotyczących kwestii wychowania dzieci i związanego z tym religijnego wymiaru ludzkiego życia, który dla człowieka ma być głównym źródłem rozumienia samego siebie oraz sensu własnego życia. W konsekwencji ma stanowić główne źródło wychowania, czyli promowania określonych więzi i wartości. Wiarę, nadzieję i miłość autor traktuje jako podstawowe wartości i cnoty stanowiące postawę człowieka wobec Boga. W dokumencie nie brak odniesień do traktatu pedagogicznego napisanego w pięciu księgach przez Jeana-Jacques’a Rousseau (1712-1778) i opublikowanego w 1762 roku zatytułowanego Emil, czyli o wychowaniu, który niemalże natychmiast po wydaniu wywołał ogromny skandal, a sama książka została skazana na spalenie przez parlament paryski jako niemoralna.