Tekst politycznego przemówienia Rudolfa Virchowa (1821-1902), wygłoszonego 16 października 1876 r. w Magdeburgu. Rudolf Virchow, będący jednym z najważniejszych przedstawicieli i twórców nowoczesnej medycyny, był także aktywnym politykiem o liberalnych poglądach. Od 1859 r. zasiadał w berlińskim magistracie, od 1862 do śmierci był posłem Izby Reprezentantów pruskiego Landtagu, 1880-1883 natomiast posłem w Reichstagu. Uważa się, że do właśnie Virchow użył jako pierwszy w 1873 r. terminu „Kulturkampf” dla opisania konfliktu między Cesarstwem Niemieckim a Kościołem katolickim. Temat Kulturkampfu pojawia się także w powyższej mowie. Inne poruszone w niej przez Virchowa problemy to propagandowa działalność gazety „Magdeburger Zeitung” (gazeta krytykowała zarówno Partię Postępową jak i samego Virchowa jako naukowca), rola parlamentu, który ma być wyrazicielem woli obywateli i kontrolerem rządu, nieskłonnym do ustępstw na jego rzecz, postać Heinricha von Sybel (1817 - 1895) – historyka i polityka, który będąc zagorzałym przeciwnikiem ultramontanizmu, zaangażował się w Bismarckowski Kulturkampf, a także popierał pogląd o przywódczej roli Prus wśród państw niemieckich.
[Teka z drukami ulotnymi (m.in. nadbitki, rozporządzenia, ulotki, weksle, afisze), sygn. DŻS 15 a/1. Dokumenty zakupione przez Bibliotekę Elbląską, pochodzą z kolekcji Tomasza Spionka].