Rasse und Seele. Eine Einführung in den Sinn der leiblichen Gestalt

Opis dokumentu

Rasse und Seele… (Monachium, 1934) - bogato ilustrowana publikacja niemieckiego psychologa i antropologa Ludwiga Ferdinanda Claußa  (1892-1974) prezentująca i odnosząca się do jego teorii psychologii rasowej. Autor, licznymi książkami na temat „rasy” wywołał początkowo wielkie zamieszanie w Niemczech w okresie międzywojennym. Z czasem zyskał przychylność narodowych socjalistów, ale później przerodziło się to w otwarte odrzucenie, ponieważ jego koncepcja „rasy” nie była do końca zgodna z poglądami nazistów. „Rasa” reprezentowała dla Claußa społecznie skonstruowany niewerbalny wzór oparty bardziej na duchowości niż na krwi. Chociaż opracował korelację pewnych indywidualnych cech psychologicznych skupionych na regionie i na kulturze, wskazał na niemożność udowodnienia sprzężenia, a tym samym związku genetycznego między cechami fizycznymi i psychicznymi. Uważał także, że nie da się udowodnić dziedziczności cech psychologicznych poprzez porównanie kultur, co oznaczało, że zaprzeczał obowiązującej wówczas koncepcji rasy nazistów. Ludwig Clauß argumentował, że każda rasa posiada Rassenseele, czyli „duszę rasy” (termin ten jest używany przez Claußa w sensie psychologicznym, a nie metafizycznym). „Dusza rasowa” odnosi się do szczególnego stylu zachowania, w którym pewne zbiorowe cechy osobowości wyrażane są przez osobę należącą do określonej rasy (co jest powiązane z kulturą). W przeciwieństwie do większości autor uważał, że rasa psychologiczna jest odrębna od rasy fizycznej, co oznacza, że ​​jest w dużej mierze niezależna od genetyki. Ogólna teoria, którą utrzymywał, głosiła, że ​​rasa psychologiczna rozwijała się z biegiem czasu i gdy już się ustaliła, miała wystarczającą siłę, aby ukształtować rasę fizyczną i dlatego zwykle obie rasy odpowiadały sobie. Korzystając z tej teorii, Clauß opowiadał się za oczyszczeniem narodu niemieckiego z obcych wpływów psychologicznych ras poprzez edukację i budowanie charakteru. Rodzaj „renordyfikacji”, aby zapewnić, że Niemcy będą całkowicie nordyccy, ponieważ rasa to przede wszystkim styl i charakter psychologiczny, a nie tylko typ fizyczny. Nie oznacza to jednak, że Clauss uważał typ fizyczny za nieistotny, ponieważ wierzył, że idealna istota rasowa to taka, w której psychiczny styl rasowy byłby doskonale zgodny z fizycznym stylem rasowym. Godne uwagi jest również to, że Clauss upierał się, że koncepcja ras jako „wyższych” lub „niższych” jest fałszywa i że „być może Bóg zna hierarchię ras, ale nie ludzie”. Ostatecznie odmówił i negował postrzeganie rasy w kategoriach „wyższych” lub „gorszych” cech , ale raczej po prostu jako różne style psychologiczne. Ponieważ rasa wyraża się zarówno w formie fizycznej, jak i w bycie mentalnym, środkami wyrazu Claußa były fotografie i wnikliwy opis ludzi. Robił zdjęcia podczas rozmowy z daną osobą, tak aby obraz i wydarzenie, w tym otaczające go warunki, uzupełniały się.