Psychologie des Volksglaubens insbesondere der volkstümlichen Natur- und Heilkunde des Weichsellandes

Opis dokumentu

Opracowanie, autorstwa Franza Hemplera (1889-1945) wydane w Królewcu w 1930 roku. Publikacja rozwija kwestię psychologii wierzeń ludowych będących niewątpliwie składnikiem folkloru, w szczególności dotyczących wierzeń kosmogoniczno-przyrodniczych i medycznych ludności zamieszkującej tereny Weichselland (w szczególności terenów Pomorza Gdańskiego i Kaszub). Autor przytacza szczegółowe opisy wielu zabobonów i przesądów wypływających ze stereotypów zakorzenionych w tradycji i kulturze, współcześnie traktowanych jako pozbawione racjonalnych podstaw i niemożliwe do weryfikacji. Wierzenia z zakresu medycyny ludowej stanowiły mieszaninę pradawnych doświadczeń i prymitywnej wiedzy lekarskiej, wiary w apotropaiczne oddziaływanie pewnych przedmiotów, w magiczne znaczenie zamówień i formułek słownych. Kumulacja  tych zabiegów następowała nie tylko w momentach choroby, ale i w chwilach dla człowieka ważnych, jak urodzenie czy zgon. Warstwa wierzeniowa oplatała obrzędy, rodzinne i doroczne, przy czym chodziło o udaremnienie działania sił szkodliwych i zyskanie opieki przyjaznych. I tak np. w przypadku urodzenia bliźniąt obojga płci należało najpierw ochrzcić dziewczynkę. Gdyby jako pierwszego ochrzczono chłopca, za pośrednictwem wody święconej przeniósłby on na siostrę cechy płci męskiej, w efekcie czego dziewczynce wyrosłyby wąsy i broda.