Patriotische Phantasien von Justus Möser. Dritter Theil. […]

Opis dokumentu

Wydana w Berlinie w 1778 roku część trzecia czterotomowego dzieła „Patriotische Phantasien” autorstwa Justusa Mösera (1720-1794) - publicysty, eseisty, niemieckiego myśliciela konserwatywnego, czołowego reprezentanta wczesnego konserwatyzmu niemieckiego. Justus Möser mieszkał w państwie biskupim Osnabrück położonym w zacofanej wówczas nieco Westfalii. Państwo powstało wskutek postanowień traktatu westfalskiego w 1648 roku. W czasach Mösera zachowane były tu jeszcze średniowieczne zależności międzyludzkie i wzory zachowań. Nadal istniało tu niewolnictwo. Miastem rządzili na przemian biskupi katoliccy i protestanccy. Ich władza była ograniczona przez arystokratyczną radę 21 katolickich i 3 protestanckich kanoników. Panowała autarchia gospodarcza. W drugiej połowie XVIII wieku Möser był wydawcą  czaopisma „Wöchentliche Osnabrückische Anzeigen“, w którym publikował eseje dotyczące aktualnych tematów, gloryfikując miejscową wspólnotę, jej ustrój polityczny, społeczny oraz sposób życia lokalnej społeczności. Eseje stanowiły próbę opisu i analizy feudalnej społeczności rodzinnego Osnabrück. Autor nie kreował w nich jakichkolwiek własnych wizji, lecz jedynie przedstawiał i interpretował to, co widział na własne oczy. Prezentował wspólnotę lokalną z jej tradycyjnymi wartościami, krytykujący jednocześnie oświeceniowy racjonalizm i uniformizm. Był obrońcą status quo, podejmującym się idealizacji istniejącej rzeczywistości w obliczu nadciągających zagrożeń, lecz rozumiejącym jednocześnie, iż społeczeństwo podlega powolnej, stopniowej ewolucji. Materiały z tygodnika stały się częścią składową dzieła „Patriotischen Phantasien“ , które uczyniło go znanym publicystą i eseistą w całych Niemczech, a opublikowany materiał uznano za perełkę niemieckiej prozy.