Pasquillus aus Preussen

Opis dokumentu

Druk o tematyce religijnej – paszkwil przypisywany Matthiasowi Flaciusowi (1520-1575), zwanym Illyricus (czyli Ilyryjczyk), luterańskiemu teologowi, uczestnika licznych sporów teologicznych oraz ożywionych polemik, atakujący – głównie personalnie –teologa i reformatora Andreasa Osiandra (1498-1552). W 1550/51 Osiander i jego zwolennicy wywołali spór dzielący protestantów. Kontrowersja dotyczyła nauki o usprawiedliwieniu, będącej jedną z zasadniczych kwestii ewangelickiej teologii. Według Osiandra usprawiedliwienie człowieka dokonuje się poprzez wewnętrzne przyjęcie Chrystusa jako Słowa z Jego sprawiedliwością. Autor druku czyni osobiste aluzje pod adresem Osiandra, wypominając mi, iż jego dziad był Żydem, a także insynuując, iż Osiander zadawał się z kobietami oraz zarabiał pieniądze w podejrzany i niegodny sposób (m. in. trudniąc się lichwą). Przyczyn faktu, dla jakich Osiander przybył do Prus upatruje autor w słabości miejscowej hierarchii kościelnej, a także w pewnego rodzaju spisku, polegającego na tym, iż duchowni z Norymbergii, gdzie wcześniej przebywał chcieli się go za wszelką cenę pozbyć. Druk współoprawny z innymi drukami (klocek introligatorski) - sygn. Pol.6.II.1114-Pol.6.II.1138. Format bibliograficzny: 4. Pieczątki: 1, 7, 10, 11, 20. Dawne sygnatury: M.5, U.5.Misc.5. Inne znaki własnościowe: IH 1553 - tłoczone na przedniej okładzinie. Usunięty ekslibris rękopiśmienny na karcie tytułowej pierwszego druku (klocka).Typ oprawy - brązowa skóra ; okładziny - deski ; zdobienia oprawy - tłoczenia ślepe ; mosiężne zapinki (brak zapięć) ; niewielkie deformacje ; średnie zabrudzenia ; niewielkie zacieki / zaplamienia. W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.