Paracelsia Henningi Schevnemanni philosophiae ac medicinae doctoris celeberrimi de morbo svlphvreo cagastrico, quem febrem vulgus nominat, ex quintuplici ente, Dei nimirum, astrorum, pagoyi, veneni et naturae prognato [ … ]

Opis dokumentu

Dzieło o gorączce (febrze) niemieckiego lekarza i alchemika, zwolennika teorii Paracelsusa, Henninga Scheunemanna (1570–1615) dedykowane senatorom miasta Aschersleben. Schenemann opisuje chorobę, którą nazywa morbus sulphureus cagastricus, tzn. zaraźliwa choroba siarkowa. Zgodnie z terminologią Paracelsusa cagastrum to czynnik, materia chorobotwórcza, gorączka zaś jest chorobą „siarkową”, ponieważ to właśnie siarka (u Paracelsusa jedna z trzech podstawowych substancji, oprócz rtęci i soli) ma nienaturalnie rozgrzewać części ciała i powodować ciepło w gorączce. Gorączki różnią się w zależności od tego w jaki sposób siarka rozgrzewa ciało i jak się po nim rozprzestrzenia. Ponadto rozróżnia gorączki na te, które są zsyłane przez Boga i te, które są powodowane przez czynniki naturalne, tzw. pagoya (termin Paracelsusa, tu oznaczający przyczyny psychiczne, emocjonalne i ezoteryczne) oraz powodowane przez zatrucie. Omawia alchemiczne środki przeciwgorączkowe takie jak łzy jelenia, kamień bezoar, różne destylaty i proszki (np. z rogu jednorożca lub zęba słonia). Remedia różnią się w zależności od rodzaju gorączki oraz jej przyczyny. Na końcu jest mowa o warunkach jakie trzeba zapewnić choremu (napowietrzenie i miłe zapachy, odpowiedni pokarm, nawodnienie, odpoczynek i unikanie nadmiernego poruszania się i wysiłku, uspokojenie ducha). Dokument współoprawny z innymi drukami (klocek introligatorski), sygn. Pol.7.II.2744-Pol.7.II.2747.