Państwo polskie w wiekach średnich. Dzieje ustroju

Opis dokumentu

Państwo polskie w wiekach średnich. Dzieje ustroju (Poznań, 1948) - książka profesora Zygmunta Wojciechowskiego (1900-1955) - jednego z najbardziej znaczących polskich historyków XX wieku, prezentująca syntezę dziejów ustroju średniowiecznego państwa polskiego. Autor był absolwentem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, historykiem państwa i prawa, znawcą stosunków polsko-niemieckich i prekursorem myśli zachodniej. Dorobek przedwcześnie zmarłego uczonego jest imponujący. Młody Zygmunt Wojciechowski był znany już w latach trzydziestych nie tylko jako badacz, ale także jako związany z obozem narodowym działacz polityczny i pełen temperamentu publicysta, jeden z twórców myśli politycznej międzywojennego Dwudziestolecia. Później związał się z sanacją. Jako uczony zasłynął koncepcją macierzystych ziem Polski. Dał się też poznać jako uzdolniony organizator. Jego dziełem jest utworzony jeszcze w warunkach konspiracyjnych w grudniu 1944 r. Instytut Zachodni, (specjalistyczna placówka badawcza, zajmująca się szeroko pojętą problematyką niemiecką i dziejami trudnego sąsiedztwa polsko-niemieckiego), od kwietnia roku następnego działający już w Poznaniu. Był jego twórcą i pierwszym dyrektorem. Jego zainteresowania naukowe obejmowały głównie problematykę średniowiecznego ustroju państwa polskiego, historii gospodarczej i politycznej średniowiecznej Polski oraz średniowiecznej historii Śląska i Pomorza Zachodniego. Uważany jest za twórcę poznańskiej szkoły historii prawa i ustroju Polski. Z krótkiego wyjaśnienia autora dowiadujemy się, że książka  napisana została w połowie jeszcze przed wybuchem wojny, 'w 1939 roku , w drugiej zaś połowie na przestrzeni drugiego półrocza 1940 roku. Natomiast wydana została po raz pierwszy w 1945 roku, tuż po zakończeniu II wojny światowej. W niniejszej pracy, kreśląc mechanizm i rozwój ustroju Polski średniowiecznej, Wojciechowski bierze pod uwagę zarówno położenie międzynarodowe naszego państwa i politykę zagraniczną naszych władców, jak również dzieje zmagań o władzę w obrębie społeczeństwa polskiego. Szeroko traktuje problem organizacji Kościoła w Polsce, stosunku państwa polskiego do Kościoła, zabiegów możnowładztwa o zapewnienie sobie wyodrębnionego stanowiska w społeczności szlacheckiej oraz wpływu na bieg spraw państwowych. Zwraca uwagę na oddziaływanie urządzeń społecznych i politycznych, które powstały na Zachodzie Europy i na różnice, jakie występują w rozwoju naszego ustroju państwowego w porównaniu z Zachodem. W skromnym zakresie zwraca natomiast uwagę na oddziaływanie' „momentów” ekonomicznych, mimo, że w przemianach społecznych i polityczno-ustrojowych odgrywały one niewątpliwie bardzo doniosłą rolę.