Panegyricus serenissimae suecorum Gothorum av Vandalorum principis Annae Heroinae Praestantissimae honori Piaeque memoriae ...

Opis dokumentu

Druk funeralny - panegiryk poświęcony Annie Wazównie (1568-1625) autorstwa Marcina Opita (1597-1639), powstały na zlecenie wojewody Krzysztofa Radziwiłła. W druku wiele miejsca poświęca Opitz koligacjom rodzinnym zmarłej, a zwłaszcza jej stosunkom z bratankiem – Władysławem IV Wazą, dla którego miała być „ciotką według pokrewieństwa, a matką według uczucia”. Autor zwraca też uwagę na istotne w tym kontekście historycznym kwestie konfesyjne - Anna Wazówna, mimo postawy żarliwej protestantki (do końca życia nie przeszła na katolicyzm, co uniemożliwiło pochowanie jej na Wawelu) wykazywała się tolerancją religijną: Opitz opisuje w druku gromadzenie się wokół niej teologów o różnych poglądach, których królewna – sama rozczytująca się w Piśmie Św. i analizująca je z wielką przenikliwością – zachęcać miała do otwartej dyskusji i wymiany poglądów. Z panegiryku, również uwzględniając charakterystyczną dla tego gatunku przesadę – wyłania się postać kobiety niezwykłej – intelektualistki (Anna była patronką artystów i uczonych, m. in. wspierała finansowo wydanie zielnika Szymona Syreniusza, a także sama zbierała lecznicze rośliny i przyrządzała z nich medykamenty), wiernej swym przekonaniom w poczucie właściwego wyboru (trwanie przy protestantyzmie), a zarazem osoby otwartej i tolerancyjnej i bardzo rodzinnej. [Anna nigdy nie wyszła za mąż, choć kilkakrotnie planowano jej zamążpójście. Zmarła w wieku 57 lat, 26 lutego 1625 r. na zamku w Brodnicy. Ciało królewny spoczęło w sarkofagu, który tymczasowo ustawiono w piwnicach zamku w Brodnicy. Uroczysty pogrzeb odbył się dopiero 11 lat później – 16.07.1636 r. Anna do końca życia nie wyrzekła się protestanckiego wyznania, skutkiem tego niemożliwy był jej pochówek w nekropolii polskich królów na krakowskim Wawelu. Dopiero po jedenastu latach, w 1636 r., bratanek królewny, król Władysław IV Waza, zorganizował uroczysty pogrzeb Anny Wazówny w kościele NMP w Toruniu. Pochowano ją w specjalnie wzniesionym na ten cel mauzoleum z barokowym pomnikiem grobowym przedstawiającym leżącą królewnę]. Za stroną tytułową druku dedykacja skierowana do polskiego króla Władysława IV (1595-1648). Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.7.III.281-Pol.7.III.352. Format bibliograficzny: 2. Pieczątki: 1, 7, 10, 11, 18. Dawne sygnatury: D.2.Miscell.1. Krawędzie przycięte. Typ oprawy (materiał) – półskórek; obleczenie – brązowa skóra, papier różowy; okładziny tektura ; zdobienia oprawy - tłoczenia ślepe; pęknięcie zwięzów między blokiem a oprawą, poluzowanie oprawy, uszkodzenie przegubów; średnie deformacje ; średnie zabrudzenia ; brak zacieków / zaplamień; średni stopień zainfekowania mikroorganizmami; niewielkie ubytki spowodowane przez owady. Uwaga: Pol.7.III.289=E.XXIII.381-1. W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.