Panegyricus honori & gloriae serenissimi et potentissimi principis ac domini Domini Vladislai Sigismundi regis Poloniae, magni ducis Lituaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae...

Opis dokumentu

Pismo zostało wydane w roku 1633, powstało zaraz po wyborze Władysława IV Wazy na króla. Autor Samuel Przypkowski (ok. 1592-1670) był socynianinem, jednym z głównych i najbardziej błyskotliwych teologów tego odłamu arian, pisarzem i poetą. W Polsce znajdowało się w tym czasie kilka ośrodków myśli socyjańskiej, a najprężniejszym z nich był Raków, który miał własną szkołę i drukarnię, z której pisma czytano w całej Europie. Arianie stali się elementem niewygodnym – głosili racjonalizm religijny, równość wszystkich ludzi, stawiali również postulat rozdziału państwa od kościoła. Na początku XVII wieku byli coraz mocniej zwalczani i coraz częściej doświadczali  aktów nienawiści i prześladowań. Panegiryk Przypkowskiego, wydany pod pseudonimem, to pochwała wolności, która jest podstawą potęgi Polski, a której zagraża nietolerancja wobec innych wierzeń. Pokładając w nowo wybranym królu wielkie nadzieje na polepszenie sytuacji innowierców w Polsce, wzywa go do utrzymania wolności wyznania, która jest gwarantem spokoju obywateli oraz zwraca się do niego o opiekę nad swoimi współwyznawcami. Druk zawiera podpis właściciela, Samuela Crella-Spinowskiego, jednego z ostatnich wielkich teologów ariańskich. Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.6.II.303-Pol.6.II.340. Format bibliograficzny: 4. Pieczątki: 1, 3, 7, 10, 11. Dawne sygnatury: D.5. Zewnętrzne oznaczenia: TT. Typ oprawy (materiał) - biały półpergamin;  zdobienia - papier (brązowy marmurek); okładziny - deski; krawędzie wtórnie przycięte - barwione; niewielkie deformacje; znaczne zacieki / zaplamienia; niewielki stopień zainfekowania mikroorganizmami. Uwagi: druki zebrano wtórnie w jeden tom (niektóre druki są zbrązowiałe). Widoczne ślady dawnych opraw i exlibrisy rękopiśmienne różnych osób (m.in. ekslibris: Carol Ernest Ramsey). W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.