Observationum Exoticarum : Specimen Primum, Sistens Famosam Anglorum Variolas Per Inoculationem

Opis dokumentu

Absolwent królewieckiego uniwersytetu - Matthias Ernst Boretius (1694-1738), lekarz, który doktoryzował się w Lejdzie w 1720 roku, po obronie doktoratu podczas pobytu w Anglii w 1721 był świadkiem zastosowania pierwszych szczepionek na ospę prawdziwą na sześciu skazańcach z więzienia w Londynie. W swoim dziele, opublikowanym w Królewcu w 1722,  Boretius opisuje tę metodę leczenia, zwaną wariolizacją albo turecką metodą szczepienia. Właściwy raport poprzedzony jest dedykacyjnym wstępem skierowanym do królewskiego burgrabiego Prus i rajców gdańskich. Tekst zawiera genezę wynalazku szczepienia, stosowanego przez prostych ludzi nad Morzem Czarnym oraz dokładny chronologiczny  opis procedur medycznych zastosowanych przez szkockiego chirurga Karola Maitlanda (1668-1748) w sierpniu 1721 r. w Londynie oraz reakcji pacjentów. Następnie autor dokonuje własnej interpretacji przyczyn skuteczności tej metody. W ostatniej części dzieła Boretius odpiera zarzuty stawiane szczepiącym lekarzom, jakoby gwałcili oni przykazania miłości Boga i bliźniego, sugerując swoją metodą, że Bóg nie dał nam w przyrodzie wszystkich możliwych lekarstw i zarażając bliźnich celowo zarazkami. Przykłady nieskuteczności metody szczepienia tłumaczy innymi czynnikami, przeciwstawia im także kontrprzykłady. Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.6.II.495-Pol.6.II.508. Format bibliograficzny: 4. Pieczątki: 7, 10, 11, 20. Dawne sygnatury: V.2.Miscel.I. Zewnętrzne oznaczenia: NT. Typ oprawy (materiał) - półpłótno; obleczenie - czarne; okładzina - tektura; zdobienia oprawy - marmurek; krawędzie przycięte - druki różnej wielkości; niewielkie deformacje/przedarcia/zaplamienia. W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.