Neuer und Alter Kunst- und Tugend- Calender auff das 1723. Jahr Chirsti. Worinnen gantz gewisse Dinge, von dem Lauff der Sonnen, Monds, und dessen Vierteln vorher gesagt; auch ungewisse von der zukünfftigen Witter- und Veränderung der Lufft [...]

Opis dokumentu

Kalendarz sztuk i cnót na rok 1723 autorstwa gdańskiego profesora matematyki Paula Patera, wykładającego w Gimnazjach Akademickich w Toruniu i Gdańsku. Popularyzuje wiedzę dotyczącą religii i filozofii, np.: skąd pochodzi ludzka dusza, co jest najdziwniejsze na ziemi, dlaczego ludzie się kurczą, co jest najtrudniejszą rzeczą na ziemi, dlaczego Bóg stworzył ludzi na końcu, co jest najdziwniejsze w ludziach, itp. Podaje recepty na leki: choroby oczu, ból głowy, na poprawę cery, ból uszu, na katar, na problemy ze słuchem, na krwotok z nosa, na ból zębów, ból gardła, itd. W drugiej części kalendarza, tzw. prognostikonie, motywem przewodnim są opowieści o prześladowaniach chrześcijan. Pater rozpoczyna wywód od opowieści biblijnych o prześladowaniu chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim kolejno za Claudiusza Tyberiusza Nerona, Domicjana, Marcusa Ulpiusa Trajana, Antoniusa Piusa i Luciusa Septimusa Severa, Maksymusa, Decjusza, Lucjusza Valerianusa, Aureliana, Dioclecjana, Maksencjsza, Juliana Apostaty. Następnie szeroko opowiada o prześladowaniach jezuitów w Japonii w I poł. XVII w., dając szczegółowy opis tortur zadawanych przez Japończyków uwięzionym zakonnikom.

Projekt „Digitalizacja, opracowanie i udostępnianie starodruków Biblioteki Elbląskiej” w ramach programu MKiDN Kultura cyfrowa 2019. „Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury”.