Minerva. Taschenbuch für das Jahr, 1812-1824

Opis dokumentu

Publikacja z gatunku tzw. „almanachów muz” – formy wydawniczej, która ugruntowała się w Niemczech około 1770, a szczególną popularność zdobyła sobie w XIX w. „Musenalmanachy” ukazywały się zwykle w formacie kieszonkowym, zawierały na ogół nowo wydane utwory poetyckie. W zbiorach Biblioteki Elbląskiej znajdują się roczniki 1812, 1815-1816, 1819-1820, 1824 almanachu muz „Minerva”, odwołującego się do mitycznej Minerwy – rzymskiej bogini sztuki i rzemiosła. Każdy tom zawiera ilustracje miedziorytnicze związane z konkretnym dziełem lub z twórczością jednego autora: 1812 – ilustracje do Dziewicy Orleańskiej Schillera, 1815 – do Wilhelma Tella, 1816 – do Zbójców, 1819 – do Intrygi i miłości 1820 – do Fedry, Makbeta i Turandot tegoż autora (Makbet Szekspira był przez Schillera tłumaczony) 1824 – do Götza von Berlichingen Goethego (wyjątkiem od reguły jest ilustracja przed strona tytułową, niezwiązana lub luźno związana z tematem pozostałych ilustracji, zwanych „galerią” danego numeru, na ogół alegoryczna lub symboliczna (np. ilustracja tytułowa tomu z 1820 r. przedstawia apoteozę Schillera). Układ każdego z tomów jest podobny: najpierw objaśnienie miedziorytów znajdujących się w danym numerze, ze szczególnym uwzględnieniem alegorycznej ilustracji tytułowej, następnie właściwa część almanachu, zawierająca drobne utwory prozatorskie (opowiadania, nowele), wiersze, a także eseje i przyczynki naukowe zgodne z ówczesnym stanem wiedzy (np. tom z 1812 zawiera przyczynek traktujący o konsekwencjach możliwego uderzenia w Ziemię komety, z 1816 – o markizie de Maintenon). Każdy numer zawierał także służące rozrywce czytelników łamigłówki w formie szarad, logogryfów, homonimów, anagramów, palindromów itp.