M. Tullii Ciceronis Opera ad optimas editiones collata […] volumen decimum

Opis dokumentu

M. Tullii Ciceronis Opera… publikacja, wydana w 1781 roku, w ramach słynnej kilkudziesięciotomowej serii wydań greckich i łacińskich autorów klasyczynych Bipont Editions, nazwanej tak od Bipontium, współczesnej łacińskiej nazwy Zweibrücken. Niniejszy tom zawiera dziesiątą część antologii dzieł wybitnego rzymskiego mówcy, filozofa i polityka Marka Tulliusza Cycerona, łac.Marcus Tullius Cicero (106 p.n.e. - 43 p.n.e). W młodości zdobył gruntowne wykształcenie retoryczne i filozoficzne w Rzymie i w Grecji oraz sprawował kolejne urzędy, których uwieńczeniem był konsulat w 63 roku. Podczas sprawowania tego urzędu Cyceron zdobył sławę jako pater patriae (ojciec ojczyzny) - po uratowaniu państwa od zamachu stanu. Już w starożytności sposób, w jakim posługiwał się językiem łacińskim, był uznawany za ideał, do którego powinni dążyć mówcy i pisarze. W średniowieczu na podstawie jego dzieł nauczano retoryki, a autorytet Cycerona w tej dziedzinie był uważany za niepodważalny. Dla humanistów stał się pisarzem wzorcowym, którego styl należało naśladować. Jego mowy, listy oraz teksty na temat retoryki i filozofii, uważane są za normę językową prozy łacińskiej. Cyceroński model używania języka przez wieki wpływał na rozwój kultur, które czerpały wzorce z klasycznej łaciny. Cyceron rozwinął prozę rzymską, a dziedzictwo filozofii greckiej przekazał następnym wiekom po łacinie. Jego dzieła były inspiracją dla twórczości europejskiej przez lata, po dziś dzień są żywe, a postać Cycerona nie jest obca współczesnej kulturze masowej, pojawiając się m.in. w powieściach i filmach. Niniejsza część zawiera wybrane dzieła filozoficzne Cycerona, które przyniosły mu największy rozgłos. Są to w kolejności: dwie księgi Rozpraw akademickich, zwanych również Akademikami, jedno z najobszerniejszych dzieł filozoficznych De finibus bonorum et malorum (O problemach najwyższego dobra i zła lub O najwyższym dobru i złu) oraz Tuskulanki lub Rozmowy tuskulańskie (łac.Tusculanae disputationes) - dialog filozoficzny w pięciu księgach, napisany w roku 45 p.n.e., omawiający zagadnienie szczęścia człowieka, w którym Cyceron chciał dać czytelnikowi skuteczną broń przeciw najrozmaitszym przeciwnościom losu. W Tuskulankach Cyceron omawia kolejno: zagadnienie ludzkiej śmiertelności, sposoby znoszenia bólu fizycznego oraz bólu moralnego, namiętności zakłócające spokój umysłu oraz centralne zdaniem Cycerona, pojęcie filozofii - szczęście. Choć twórczość filozoficzna nie była głównym polem działalności Cycerona, stał się on wraz z Lukrecjuszem i Warronem jednym z inicjatorów filozofii w starożytnej Rzymie. Filozofią zajmował się u progu kariery i po dojściu Cezara do władzy. Jego twórczość miała charakter eklektyczny. Łączył i zestawiał ze sobą wątki charakterystyczne dla różnych szkół, dając prymat stoicyzmowi. Zajmował się głównie filozofią praktyczną, widząc w problemie szczęścia naczelny przedmiot refleksji. Idąc m.in. za Sokratesem i stoikami, drogę do szczęścia widział w cnocie, rozumnym postępowaniu zgodnym z naturą człowieka. Szczególną rolę przypisywał przyjaźni. W etyce kładł większy nacisk niż stoicy greccy na sprawy społeczne. W teorii poznania bliski był mu umiarkowany sceptycyzm.