Laudatio Almae Academiae Cracoviensis

Opis dokumentu

Mowa pochwalna na temat Akademii Krakowskiej. Historia uczelni, jej rola w dziejach Rzeczpospolitej Obojga Narodów - autorstwa polskiego historyka i pisarza politycznego epoki baroku, kanonika krakowskiego (Starovolsciusa) Szymona Starowolskiego (1588-1656). Autor wielu publikacji, pozostawił po sobie ponad 70 dzieł, głównie po łacinie. Część z nich doczekała się tłumaczenia na polski. Pisząc swoje dzieła, często powoływał się na źródła książek, z których korzystał. Młodość spędził na dworach J. Zamojskiego i A. Ostrowskiej. Z jej synami zwiedził Niderlandy, Francję i Włochy. Od 1612 r. studiował na wydziale sztuk wyzwolonych Akademii Krakowskiej, gdzie w 1618 r. otrzymał stopień bakałarza filozofii. W 1620 r. został sekretarzem Karola Chodkiewicza. W 1639 r. otrzymał święcenia kapłańskie, a w 1655 został kanonikiem krakowskim. „Laudatio Almae Academiae Cracoviensis” dotyczy najstarszej uczelni polskiej - Akademii Krakowskiej. Edycja mało znanego teksu, będącego do dzisiaj często jedynym źródłem informacji o wybitnych profesorach i absolwentów Akademii Krakowskiej z przełomu XVI i XVII wieku. Tekst wyraża uznanie dla działalności uczelni, podkreślając jej istotną rolę w historii szkolnictwa. W druku Starowolski nie wspomina o wkładzie Jadwigi w dzieło odnowienia Akademii Krakowskiej, czyniąc Władysława Jagiełłę twórcą odnowionej uczelni. Należy przyznać, że zasługi Jadwigi były ogromne, oddała bowiem wszystkie swoje klejnoty na jej odnowienie, wystarała się także w Stolicy Apostolskiej o zezwolenie na jej dalsze prowadzenie i rozbudowę. Starowolski uważany jest za biografa polskich pisarzy XVI – XVII wieku [W słowniku pisarzy polskich „Scriptorum Polonicorum Hekatonias…” podaje krótkie życiorysy oraz pochwalne epigramaty. W tekście oprócz noty biograficznej o znakomitych mówcach, dodaje panegiryki, tzw. elogia, czyli pochwały ludzi obdarzonych talentem krasomówczym - ludzi z różnych dziedzin życia publicznego Rzeczypospolitej. Nie były to biogramy napisane z kronikarską dokładnością]. W " Laudatio Almae ..." autor wspomina m. in. biogram św. Jana Kantego, przepełnionego Boską mądrością profesora Pisma Świętego. Za stroną tytułową dedykacja sekretarza Jana Romiszowskiego (16?-1670). Na karcie tytułowej winieta alegoryczna z mottem "nil sine deo" - nic bez Boga. W tekście ozdobniki drukarskie; inicjały, winiety. Druk wydany w drukarni Krzysztofa Schedela (- 1653) w Krakowie. Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.7.III.281-Pol.7.III.349.Format bibliograficzny: 2. Pieczątki: 1, 7, 10, 11, 18. Dawne sygnatury: D.2.Miscell.1. Krawędzie przycięte. Typ oprawy (materiał) – półskórek; obleczenie – brązowa skóra, papier różowy; okładzinytektura; zdobienia oprawy - tłoczenia ślepe; pęknięcie zwięzów między blokiem a oprawą, poluzowanie oprawy, uszkodzenie przegubów; średnie deformacje; średnie zabrudzenia; brak zacieków/zaplamień; średni stopień zainfekowania mikroorganizmami; niewielkie ubytki spowodowane przez owady. Uwaga: Pol.7.III.292 - E.VIII.229.W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.