Kunstgeschichte des XIX. Jahrhunderts. Erster Band

Opis dokumentu

Kunstgeschichte des XIX. Jahrhunderts (Lipsk, 1904) - pierwszy z dwóch tomów, wydanej na przestrzeni 1904-1906 publikacji prezentującej historię sztuki epoki XIX, w opracowaniu Maxa Schmida-Burgka (do 1914 roku Max Schmid) - niemieckiego historyka sztuki, dyrektora Reiff-Museum Aaachen. Książka uzupełniona bogatym materiałem fotograficznym (262 ryciny i ilustracje) ukazuje historię sztuki europejskiej XIX wieku, w szerokim kontekście historyczno-filozoficzno-kulturowym, ze szczególnym uwzględnieniem malarstwa, grafiki, rzeźby i architektury. Epoka XIX wieku (przez niektórych historyków traktowana jako część nowożytności), wprowadza pewne zamieszanie, bo nie rozpoczęła się ani nie zakończyła w XIX stuleciu. Ramy czasowe tej epoki wyznaczają bowiem wybuch rewolucji francuskiej oraz wybuch I wojny światowej. Okres ten nazywany jest często epoką wielkich przemian w odniesieniu do sztuki europejskiej, która doprowadziła do całkowitej zmiany kulturowego kształtu ówczesnego świata. Proces wspomnianych przemian dotknął każdej niemalże dziedziny życia. Rozwój nauki, technologii i cywilizacji, idący za nim gwałtowny boom przemysłowy i demograficzny, ale również wojny i zrywy niepodległościowe przyczyniły się do zmian sposobu postrzegania rzeczywistości. Sztuka, związana do tamtej pory z religią i władzą, mająca charakter reprezentacyjny czy wręcz propagandowy, obróciła spojrzenie ku szerszej publiczności, czerpiąc inspirację z doznań artysty i z jego osobowości. W tym sensie epoka ta przyniosła również rewolucję w szerszym postrzeganiu artysty i jego roli. Charakterystycznymi cechami sztuki europejskiej stały się niejednoznaczność, różnorodność, ciągłe poszukiwania również w kontekście uwypuklających się odrębności i tworzącego się stylu narodowego. Historię sztuki XIX wieku można przedstawić jako ścieranie się kilku przeciwieństw: jednostka - społeczeństwo, duch - materia, zewnętrzny świat materialny - wewnętrzny świat psychologiczny. Poszczególne nurty można natomiast scharakteryzować jako wybór "priorytetów", dokonywany w wyniku indywidualnych i historycznych doświadczeń, odmiennych w przypadku różnych narodów. Na tej podstawie można naszkicować linię naturalistyczną, mediewalistyczną (religijno-symbolistyczną), oraz romantyczną. Książka podzielona została na siedem rozdziałów. Pierwszy i drugi charakteryzuje szeroko pojętą sztukę Francji, Włoch i Hiszpanii oraz Niemiec i Anglii do 1789 roku. Trzeci rozdział opisuje sztukę francuską w okresie rewolucji francuskiej i I Cesarstwa Francuskiego. Czwarty odnosi się do neoklasycyzmu niemieckiego, piąty do sztuki angielskiej w okresie 1800-1850. Ostatnie dwa rozdziały prezentują sztukę francuską (1815-1848) i niemiecką (1815-1850).