Kirchliche Sitten in Westpreussen

Opis dokumentu

Opis zwyczajów religijnych w Prusach Zachodnich, opracowany przez kaznodzieję Hevelke z kościoła św. Barbary w Gdańsku. Opracowanie powstało na podstawie zestawienia odpowiedzi udzielonych w ankietach przez wszystkich duchownych prowincji. Omówione są m. in. zwyczaje związane z nabożeństwami, chrztami, ślubami, pogrzebami. Do zwyczajów związanych ściśle z nabożeństwami należały „prywatne” ławki w świątyni, skłanianie głowy podczas wymawiania imienia Jezus Chrystus, post liturgiczny.Ciekawy jest opis kar kościelnych, nakładanych na pary młode, które żyły „nieobyczajnie” przed ślubem (m. in. odmawiano im bicia dzwonów, pozdrowienia przed drzwiami i poprowadzenia do ołtarza, zapalenia świec, rozłożenia dywanu, wybrania pieśni weselnej). Zwyczajem chrzcielnym praktykowanym w niektórych parafiach było przepasanie sukienki chłopca czerwoną szarfą, a dziewczynki – niebieską. Zwyczajem związanym ze śmiercią i pogrzebem było zdejmowanie po śmierci obrączki z palca osoby zamężnej lub żonatej, jak również zatrzymywanie zegara, zasłanianie luster. Hevelke w swoim opracowaniu wprowadził rozróżnienie między Sitten („zwyczajami”) a Unsitten ( „złymi obyczajami”), do tych ostatnich zaliczając przesądy i gusła.