Elbląska Biblioteka Cyfrowa Adres URL: http://historia.bibliotekaelblaska.pl/dokument/iason-academicus-qvi-ingenuis-et-venerabilibus-xxiv-viris-secundae-laureae-in-atribus-philosophia-candidatis-ob-vellus Tytuł: Iason Academicus : Qvi Ingenuis Et Venerabilibus XXIV. Viris, Secundæ Laureæ in Atribus & Philosophia Candidatis, Ob Vellus ... Typ: Stary druk Autor: Samborski, Albert Rok publikacji: 1640 Miejsce publikacji: Cracoviae Strony: [14] K. Języki: lat Sygnatura: Pol.7.III.293 Kategorie: Zbiory zabytkowe Stare druki XVII-XVIII w. Hasła przedmiotowe: Samborski, Albert Wiersze okolicznościowe - 17 w. Panegiryk pochwalny Baryczka, Wojciech (ca 1577-1642) Temberski, Stanisław (-1679) Akademia Krakowska Opis dokumentu: Zbiór wierszy skierowanych do 24 profesorów, laureatów wydziałów artystycznych i filozoficznych, przynoszących chwałę Akademii Krakowskiej. Wiersze są przykładem”uzdrowienia” trudnej sytuacji uczelni (porównanie do heroicznej postaci z mitologii greckiej „Jansona” – uzdrowiciela). Elity naukowe wniosły ogromny wkład w powiększanie dorobku skarbnicy uczelni. Akademia Krakowska (Uniwersytet Jagielloński) - najstarsza polska wyższa uczelnia, jedna z najstarszych w Europie, powstała w 1364 roku z inicjatywy Kazimierza III Wielkiego, odnowiona i unowocześniona przez Jadwigę i Władysława Jagiełłę. Wiek XVII był trudnym okresem dla Akademii, m. in. konflikt z jezuitami (popieranymi przez króla), którzy opierali się nowoczesnym prądom naukowym.Pozytywnym elementem było utworzenie sieci szkół związanych z uczelnią tzw. kolonii akademickich, z których pierwsze było Kolegium Nowodworskiego [rektorem był Bartłomiej Nowodworski (ca. 1552-1625)].„Iason Academicus …” – wiersze Alberta Samborskiego dedykowane wybitnym uczonym i profesorom, publicznie przedstawione 15.03.1640 r. w Auli Collegium Maius. Aula przez stulecia była miejscem wygłaszania kazań, polemik, wykładów, uroczystości związanych z obroną pracy (m. in. doktoraty). Wiersze dedykowane: Stanisław Sławęcki; Albert Karwowski; poeta Albert Sarnowic; Zachariasz Helcner; Christoph Szuslinski; Albert Skawinski; Johann Caesario; Jakub Lemiesz; Johann Lemiesz; Simon Losiecki ; Andreas Wolfowic ; Georg Piechowic ; Maciej Jurkiewicz ; Andreas Stephanski ; Andreas Rolski ; Paweł Przytułowic; Jan Władysław Ofmanski; Sebastian Trzeciak; Krzysztof Sidecki; Jan Strzeszkowski; Gaspar Padukiewicz; historiograf Akademii Krakowskiej Stanisław Temberski (-1679) - wybitna postać polskiej nauki i kultury. W roku 1635 S. Temberski został bakałarzem na wydziale Artium (nauk wyzwolonych), gdzie w pięć lat później otrzymał stopień magistra. Wkrótce został również doktorem filozofii, z której to dziedziny nauki prowadził wykłady (w oparciu o Arystotelesa) ;lekarz - Władysław Mitkowski(1619–1661), w 1632 r. rozpoczął studia w Akademii Krakowskiej zdobywając w r. 1637 bakalaureat, a w r. 1640 stopień magistra filozofii ; pisarz Jan Makowiecki (- ok. 1569). Za stroną tytułową druku dedykacja oraz herb Alberta Baryczka (herb przedstawia dwa lustrzanie zawieszone krzyże, zawieszone na jednej osi, podpierane po bokach, ukośnie ułożonymi krokwiami. Krzyże umieszczone w owalu, wpisane w prostokątną ramkę, alegorycznie bogato zdobioną). W dalszej części dedykacja skierowana do profesora, teologa Marcina Wadowita (1567-1641) (przydomek "Campius") kierownika wielu dysput akademickich. Mimo sporów, jakie wiódł z protestantami, był dobrym człowiekiem. W 1598 roku wybawił od niechybnej śmierci z rąk krakowskich studentów ariańskiego teologa Fausta Socyna, wstawiał się także za kalwińskimi złotnikami. Wybitny teolog, pisarz religijny, profesor, wicekanclerz i dziekan wydziału teologii Akademii Krakowskiej (Uniwersytet Jagielloński) - stopień doktora uzyskał studiując w Rzymie. Wadowita związany był przez prawie pół wieku z Akademią Krakowską. Ceniono go za wesołe usposobienie, rozległą wiedzę i inteligencję. Doprowadził on bazę uniwersytecką do niebywałego rozkwitu. Na mocy przywileju Zygmunta I Starego z 1536 roku szlachectwo uzyskiwali "doktorowie Akademii Krakowskiej wydziałów: teologii, praw i medycyny oraz innych zaszczytnych nauk i sztuk". Doktor Marcin z Wadowic został również szlachcicem. W 1641 roku na swym majątku Pławowice uczynił zapis 3000 zł polskich na rzecz burs akademickich. Nie zapomniał o swoim rodzinnym mieście Wadowice, fundując mu "szpital dla ubogich osób obojga płci" oraz szkołę. Na końcu druku zamieszczono orację na cześć patronów Akademii Krakowskiej autorstwa wielmożnego doktoranta medycyny Macieja Wonieyskiego (ca 1590-1648). Teksty w drukuw ozdobnych, florystycznych ramkach. Druk wydał w Krakowie Franciszek Cezary (ca 1583-1651). Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.7.III.281-Pol.7.III.352. Format bibliograficzny: 2. Pieczątki: 1, 7, 10, 11, 18. Dawne sygnatury: D.2.Miscell.1. Krawędzie przycięte. Typ oprawy (materiał) – półskórek; obleczenie – brązowa skóra, papier różowy; okładziny tektura; zdobienia oprawy - tłoczenia ślepe; pęknięcie zwięzów między blokiem a oprawą, poluzowanie oprawy, uszkodzenie przegubów; średnie deformacje; średnie zabrudzenia; brak zacieków / zaplamień ; średni stopień zainfekowania mikroorganizmami ; niewielkie ubytki spowodowane przez owady. W 2010 r. W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.