Trzecia, ostatnia część obszernego dzieła niemieckiego historyka Friedricha Wilhelma Bartholda (1799-1858) w sposób szczegółowy prezentującego historię powstania, rozwoju i funkcjonowania niemieckiej Hanzy, wydana w Lipsku w 1854 roku. Niniejsza część opracowania w chronologicznie uporządkowany i drobiazgowy sposób przedstawia kwestie rozwoju i działalności Hanzy a następnie stopniowej utraty jej wpływów, która w efekcie doprowadziła do ostatecznej likwidacji organizacji, na tle wydarzeń historycznych w okresie 1397-1630. Liga Hanzeatycka w okresie XIV - XV wieku gromadziła praktycznie wszystkie miasta pobrzeża Morza Północnego i Bałtyckiego, niepodzielnie władając handlem na tych obszarach, stanowiąc prawa, ustalając cła, reguły handlu etc. W szczytowym okresie rozwoju Hanza liczyła około 160 miast pod przewodnictwem Lubeki. Od drugiej połowy XV wieku i w XVI wieku zaznaczył się jej powolny upadek, wynikający m.in. ze zmian politycznych i gospodarczych, konkurencji Holandii, Anglii oraz połączonych unią kalmarską państw skandynawskich jak również powstających coraz częściej sprzeczności interesów poszczególnych miast, członków związku. W XVII wieku nastąpił całkowity upadek Hanzy. W zbiorach Biblioteki Elbląskiej znajduje się część I dzieła - opatrzona sygnaturą 35224a oraz II - opatrzona sygnaturą 35224b.