General-Verzeichniss sämmtlicher in dem Departement der Königl. Regierung von Westpreußen vorhandenen Juden welchen das Staatsbürger-Recht ertheilet worden

Opis dokumentu

Publikacja zawierająca spis wszystkich Żydów departamentu kwidzyńskiego Prus Zachodnich, którzy otrzymali prawa obywatelskie. 11 marca 1812 roku król Fryderyk Wilhelm wydał Edykt o stosunkach obywatelskich (Edikt die Burgerlichen Verhaltnisse der Juden), powszechnie znany jako edykt emancypacyjny. Dokument ten czynił Żydów pełnoprawnymi obywatelami Królestwa Pruskiego - odtąd Żydów pruskich nazywano obywatelami państwa (Statsbürger) albo krajowcami (Inländer). Warunkiem uzyskania obywatelstwa pruskiego było przyjęcie niemieckich nazwisk i imion oraz posługiwanie się językiem niemieckim. Dla potwierdzenia pełni praw obywatelskich dawano Żydom specjalne dyplomy. Zgodnie z edyktem Żydzi mieli prawo do swobodnego osiedlania się, wykonywania zawodu, odbywania praktyk religijnych oraz nabywania nieruchomości. Od tego momentu mogli również bez przeszkód studiować na wyższych uczelniach i pracować na stanowiskach akademickich. Posiadanie praw obywatelskich nakładało na nich obowiązek służby wojskowej (od 1813 r. Żydzi mieszkający w Prusach byli, na równi z ludnością chrześcijańską, powoływani do służby wojskowej). Król zastrzegł sobie prawo do decydowania o zajmowaniu przez Żydów stanowisk w pruskiej administracji państwowej. Nowe przepisy prawne znosiły żydowskie sądownictwo i uznawały gminy żydowskie za stowarzyszenia prawa prywatnego. Niniejszy spis został sporządzony w formie tabelarycznej i zawiera 2382 nazwiska. Opracowanie nie zawiera informacji dotyczącej daty jego publikacji czy sporządzenia spisu. Należy domniemywać, że został on opublikowany w okresie między 1812 rokiem (wydanie edyktu) a 1818 rokiem, (przemianowania departamentów Prus Zachodnich na rejencje). Zestawienia tego typu są świetnym źródłem nie tylko dla badań genealogicznych czy dla badań nad rozmieszczeniem społeczności żydowskiej w Prusach Zachodnich , ale również dla badań nad kształtowaniem się nazwisk. Przybierane nazwiska często wskazywały bowiem na miejsce pochodzenia swoje lub przodków czy też na wykonywane zawody.