Erneuerte und verbesserte Jahres-Rechnung, das ist Kriegs- und Friedens- Calender, auff das Jahr 1704. Jahr Christi. Worinnen gantz gewisse Dinge, von dem Lauffe der Sonnen, Monds, und dessen Vierteln vorher gesaget; auch ungewisse [...]

Opis dokumentu

Kalendarz wojenny na rok 1704 autorstwa gdańskiego profesora matematyki Paula Patera, wykładającego w Gimnazjach Akademickich w Toruniu i Gdańsku. Zawiera liczne recepty, np. na szkorbut, dyzenterię, zarazie bydła, tuberkulozę, jak rozpoznać chorobę po wyglądzie krwi człowieka, itp. Wśród ciekawostek zamieszczonych między tablicami kalendarza zamieszczono rozważania na temat kobiecej natury, np. dlaczego mądre kobiety są niestałe, dlaczego dbają o urodę, dlaczego szybko się złoszczą, jak mężczyzna powinien zachowywać się wobec kobiety itp. Motywem przewodnim pierwszej części kalendarza są wypisy historyczne z dziejów państwa perskiego. Więcej miejsca poświęca jedynie walkom Dariusza z Aleksandrem Wielkim, następnie przejście Persów na islam. Autor opisuje położenie kraju perskiego oraz występujący tam klimat, owoce, wygląd zewnętrzny mężczyzn i kobiet oraz ich ubiór. Wymienia ciekawostki z ich zwyczajów – wielożeństwo, powszechne jedzenie ryżu, zamiłowanie do tabaki i opium, chwali zaś talent do poezji. Nie znana jest im sztuka druku. Głównym towarem handlowym jest jedwab. Następnie autor przechodzi do charakteryzowania sposobów organizacji i rządzenia państwem islamskim, omawia po kolei urzędy, sposób dziedziczenia ziemi, charakteryzuje zasady religijne, znajomość prawa i szkolnictwo.

Projekt „Digitalizacja, opracowanie i udostępnianie starodruków Biblioteki Elbląskiej” w ramach programu MKiDN Kultura cyfrowa 2019. „Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury”.