Einleitung zu der Kräuterkenntniß […]

Opis dokumentu

Einleitung zu der Kräuterkenntniß… - składająca się z dwóch części, wydanych na przestrzeni 1764-1766, publikacja z dziedziny botaniki, w opracowaniu niemieckiego lekarza, botanika i reformatora społecznego Georga Christiana Oedera (1728-1791). Autor, w 1794 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie w Getyndze pod kierownictwem Albrechta von Hallera (1708-1777), zakończone uzyskaniem w 1749 roku tytułu doktora nauk medycznych. Oprócz medycyny studiował również botanikę i nauki polityczne. Po zakończeniu studiów rozpoczął praktykę lekarską w Szlezwiku. W 1752 roku, na zaproszenie króla Danii i Norwegii Christiana VII, przyjechał do Kopenhagi. Został mianowany profesorem botaniki w nowo powstałym Królewskim Instytucie Botanicznym i rozpoczął prace nad tworzeniem jednego z najobszerniejszych dzieł botanicznych, jakie kiedykolwiek powstało „Flora Danica”, przedstawiającego wszystkie dziko rosnące rośliny na ziemiach duńskiego króla (Dania, Szlezwik-Holsztyn, Oldenburg-Delmenhorst, Norwegia, Islandia, Wyspy Owcze i Grenlandia), co miało poszerzać wiedzę botaniczną i pozwolić na lepsze poznanie roślin i ich właściwości. Pierwszych dziesięć zeszytów z sześciuset ilustracjami ukazało się w latach 1761-1771. „Flora Danica” stanowiła wybitne osiągnięcie duńskiej nauki okresu Oświecenia. W epoce tej cała Europa starała się poszerzać swoją wiedzę, a inspiracją była "Wielka encyklopedia francuska", pod redakcją Denisa Diderota i Jeana le Ronda d’Alemberta, publikację której rozpoczęto w 1751 roku. Pracą nad atlasem Oeder zajmował się do 1772 roku, kiedy to został zwolniony na skutek podejrzeń, że brał udział w spisku, którego celem miał być zamach na króla. Źródłem tych podejrzeń był fakt, iż Oeder był przyjacielem Johanna Struensee (1737-1772) - królewskiego lekarza i doradcy, domniemanego inicjatora spisku. Oeder był członkiem Norweskiej Akademii Nauk, a tuż przed śmiercią uzyskał niemieckie szlachectwo. Tytuł mniejszej publikacji można tłumaczyć jako „Wprowadzenie do botaniki”. We wczesnej erze nowożytnej, wiedza skromnie nazywana botaniką cieszyła się ogromnym uznaniem. Większość gospodarek narodowych opierała się bowiem na roślinach. Rośliny uprawne i łąkowe stanowiły podstawę pożywienia dla ludzi i zwierząt, rośliny drzewne i włókniste, oleiste i barwiące stanowiły materiał dla wielu rzemiosł, natomiast lecznicze stanowiły podstawę sztuki lekarskiej. Publikacja koncentruje się m.in. na ogólnych rozważaniach o królestwie roślin, dotyczących struktury (morfologii i anatomii) roślin, zasad ich funkcjonowania (fizjologii i socjologii) oraz metodologicznych i teoretycznych podstaw systematyki, nazewnictwa i klasyfikacji (taksonomii) roślin, nomenklatury botanicznej etc. Opracowanie uzupełnia obszerna bibliografia z dziedziny botaniki zawierająca ponad dwieście tytułów z okresu XVI-XVIII wieku.