Die zwischen dem Allerdurchlauchtigsten Könige und Herrn Johann Casimir, König in Polen […] und dem Durchlauchtigsten Fürsten und Herrn Friedrich Wilhelm, Marggrafen und Churfürsten von Brandenburg […] zu Wehlau und Bydgosc verabredten und geschlossenen

Opis dokumentu

Dokument, opracowany w roku jubileuszowym 1757, z okazji setnej rocznicy zawarcia traktatów welawsko - bydgoskich, pomiędzy królem Polski Janem II Kazimierzem (1609-1672) , a księciem - elektorem prusko-brandenburskim Fryderykiem Wilhelmem I (1620-1688), nazywanym Wielkim Elektorem. Porozumienie między Rzeczpospolitą, a elektorem brandenburskim, uzgodniono 19 września 1657 w Welawie w Prusach (obecnie Znamieńsk w Obwodzie Kaliningradzkim)  i ratyfikowano 5 listopada 1657 roku w Bydgoszczy. Traktat został zaprzysiężony osobiście przez Jana II Kazimierza i Fryderyka Wilhelma I. Dokument został zaaprobowany przez Sejm w 1658 r. i zatwierdzony w traktacie pokojowym w Oliwie w 1660 r. Pakt regulował stosunki pomiędzy Rzeczpospolitą a Prusami Książęcymi. Na mocy traktatu Prusy stawały się państwem suwerennym i były złączone jedynie wiecznym przymierzem wojskowym. Postanowiono, iż po wymarciu linii Hohenzollernów Prusy Książęce miały powrócić do Rzeczpospolitej, stany pruskie miały składać hołd królowi i Rzeczpospolitej w przypadku zmiany na tronie książęcym. Książę - elektor uzyskał miasto Drahim tytułem zastawu, ziemię lęborsko-bytowską (z miastami Lębork i Bytów) jako lenno oraz Elbląg na własność, pod warunkiem, że uda mu się go zdobyć własnymi siłami (miasto pozostawało nadal w rękach szwedzkich) z zastrzeżeniem prawa wykupu dla Polski oraz wpłaty 400 tys. talarów. (ostatecznie elektorowi nie udało się zdobyć Elbląga). Traktaty welawsko-bydgoskie znosiły zwierzchnictwo Polski nad Prusami Książęcymi, co wkrótce doprowadziło do powstania Królestwa Prus i szybkiego rozwoju przyszłego zaborcy Polski. Treść traktatu w wersji łacińsko - niemieckiej zawiera dokument o sygn. Pol.II.298. Dokument współoprawny z innymi drukami (klocek introligatorski), sygn. Pol.8.II.296-Pol.8.II.299.