Dialogus miraculorum

Opis dokumentu

Traktat teologiczny napisany w języku łacińskim jest najważniejszym dziełem żyjącego w Niemczech na przełomie XII i XIII wieku cystersa Caesariusa de Heisterbacha. Powstało ono w latach 1219-1223, a opublikowane przez drukarza Ulricha Zella, który prowadził pierwszą drukarnię w Kolonii. W polskich zbiorach zachowały się dwa kompletne egzemplarze: w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu oraz dwa zdefektowane - jeden aktualnie w Elblągu, drugi w Bibliotece UMK. Dzieło Dialogus miraculorum... składa się z 12 ksiąg. Napisany jest w formie dialogu między dojrzałym mnichem a nowicjuszem. Forma dialogu była bardzo nowoczesną i śmiałą metodą nauczania i przygotowania kandydatów na zakonników. Uczyła stawiania pytań i zmuszała uczących się do aktywności. Autor zawarł w tym dziele swoje wieloletnie doświadczenia z pracy kształcenia nowicjuszy. Dzieło to przez kilka wieków wykorzystywane było w dydaktyce i formacji duchownej przyszłych zakonników. W omawianym utworze znajduje się 746 różnych historii hagiograficznych i przykładów cudów oraz wizji. Poszczególne księgi traktują kolejno: o dialogu (De conversione), o skrusze (De contritione), o wierze (De confessione), o pokusie (De tentione), o demonach (De daemonibus), o prostocie (De simplicitate), o Dziewicy Maryi (De Sancta Maria), o wizjach (De diversis visionibus), o Sakramencie Ciała i Krwi Pańskiej (De corpore Christi), o cudach (De miraculis), o śmierci (De morientibus) i ostatnia o karze lub chwale po śmierci (De praemio mortuorum). Dialogus miraculorum jest także doskonałym źródłem historii kultury i obyczajowości końca XII i początku XIII wieku, szczególnie dużo można się dowiedzieć z jego lektury na temat wierzeń w diabła i demony oraz ideologii prześladowań heretyków czy krucjat. Oprawa: deska; skóra brązowa bez ozdobników, grzbiet uszkodzony. Na wewnętrznej stronie oprawy zapiski rękopiśmienne.