Deutsches Adelsblatt

Opis dokumentu

Organ prasowy Deutsche Adelsgenossenschaft – największego zrzeszenia arystokracji w Rzeszy Niemieckiej. Tematyka podejmowana w czasopiśmie była szeroka – ze zrozumiałych względów wiele miejsca poświęcano takim kwestiom, jak historia poszczególnych rodów arystokratycznych czy genealogia, ukazywały się jednak w periodyku także przyczynki dotyczące współczesnej polityki, historii powszechnej czy dotyczące zagadnień socjologicznych. Godne uwagi są szczególnie artykuły odnoszące się do bieżącej polityki na przestrzeni lat, gdyż dają wgląd w stosunek niemieckiej arystokracji do poszczególnych systemów politycznych, w której przyszło jej egzystować – od cesarstwa Niemieckiego, przez tzw. Republikę Weimarską aż po III Rzeszę. Na uwadze mieć trzeba jednak po pierwsze fakt, że poglądy redakcji niekoniecznie musiały być tożsame z przekonaniami całego stanu, a po drugie – obecną zwłaszcza po 1933 r. cenzurę (wiadomym jest, że  duża część niemieckiej arystokracji odnosiła się do Hitlera z rezerwą, z drugiej strony Deutsche Adelsgenossenschaft wymagało już w 1918 r. „świadectwa aryjskości”). Ciekawy jest również fakt, iż już w 1887 r. w jednym z zamieszczonych w piśmie artykułów użyto – być może po raz pierwszy – pojęcia narodowy socjalizm, choć zastosowano je w odniesieniu do Bismarcka. Istotna była poza tym rubryka zawierająca doniesienia o zaręczynach, ślubach i zgonach, która z biegiem lat przybrała znaczne rozmiary. W pierwszych latach ukazywania się periodyku (1883 do września 1886) jego emblematem był widniejący na stronie tytułowej mężczyzna w stroju średniowiecznym, zwanym mi-parti w towarzystwie dwóch postaci kobiecych oraz atrybutów zarówno rycerstwa i wojny (miecz, hełm rycerski), jak i uczoności (książka - kodeks, zwój) (rycina autorstwa Baudouina).  Od października 1886 r. czasopismo odwoływało się do postaci św. Jerzego, również w podtytule znajdowało się odniesienia do chrześcijaństwa. Po Machtübernahme „chrześcijański” podtytuł pozostał, św. Jerzego zastąpił jednak anonimowy rycerz bez chrześcijańskich atrybutów, za to z atrybutami rolniczymi i liśćmi „germańskiego drzewa” – dębu.

W zbiorach Biblioteki Elbląskiej znajdują się numery z lat 1884-1885, 1933-1937.