Der rechte Harmonische Hauß- Kunst- und Tugend- Calender auff das 1700. grosse Jubel-Jahr durch eine neue Einrichtung der Christl. Zeit und Fest-Tage wie sie von dem Heil. Röm. Reiche, allen Europäischen Königen, Chur-Fürsten [...]

Opis dokumentu

Kalendarz domowy na jubileuszowy rok 1700 autorstwa profesora matematyki Paula Patera, nauczającego w Gimnazjach Akademickich w Toruniu oraz w Gdańsku. Druk jest dedykowany burmistrzom i rajcom miasta Malborka, w którym to wiosną 1699 r. zaobserwowano niezwykłe zjawisko astronomiczne, tj. trzy słońca. W przedmowie autor zwraca się do patronów, tj. włodarzy Malborka, z podziękowaniem, za przypomnienie tego zjawiska, które pragnie wyjaśnić w niniejszym kalendarzu i zinterpretować, co oznacza ono dla miasta Malborka. Uznaje je bardziej za pomyślny znak błogosławieństwa bożego niż za zapowiedź plagi bożej. Jako typowy kalendarz, druk zawiera różnorodną treść o charakterze ciekawostek i porad, np. przepisy na różnokolorowy atrament, przepisy na leki, nalewkę z czarnego bzu, sposoby na bóle głowy i zębów. Głównym artykułem pierwszej części kalendarza jest zagadnienie skutecznego uczenia w zakresie sztuki. Druga część kalendarza zawiera „Praktykę Astronomiczną”, w której znajdziemy zapowiadane wyjaśnienie astronomicznego zjawiska trzech słońc z roku 1699 r. Autor zebrał informacje na temat podobnych zjawisk w przeszłości (1107, 1492, 1520, 1525, 1532, 1541, 1603, 1669), i zamieścił ilustrację, wyobrażającą to zjawisko astronomiczne. Następnie daje wykład na temat właściwości słońca i powietrza oraz podaje właściwości pogody na cztery pory roku 1700.

Projekt „Digitalizacja, opracowanie i udostępnianie starodruków Biblioteki Elbląskiej” w ramach programu MKiDN Kultura cyfrowa 2019. „Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury”.