De natura stirpium libri tres, Ioanne Ruellio authore. Cum privilegio Regis

Opis dokumentu

Dzieło francuskiego lekarza i botanika, Jeana Ruela (1474 – 1537), nadwornego lekarza króla Franciszka I, a także kanonika Notre-Dame. Jest to traktat botaniczny w trzech księgach, w dużej mierze inspirowany dziełami antycznych naukowców :Teofrasta (ok. 370-287 p.n.e.), Pliniusza Starszego (23 n.e. - 79 n.e.), lecz także uzupełniający je o wiele gatunków wcześniej nieopisanych. Ruel jako pierwszy od czasów Teofrasta tworzy tak kompletne dzieło botaniczne. Zbiera i opisuje kilkaset roślin, zwracając uwagę nie tylko na ich cechy i występowanie, ale także zapachy i smaki. Nazewnictwo łacińskie uzupełnia nazwami francuskimi, zebranymi podczas wypraw badawczych. W pierwszych rozdziałach autor przedstawia ogólną systematykę, morfologię roślin, omawia poszczególne rodzaje roślin i ich części, zapachy, smaki, dobroczynność i szkodliwość, zastosowanie medyczne. W dalszej kolejności rozdziały są poświęcone konkretnym roślinom lub grupom roślin i między sobą znacznie różnią się długością. Tom otwiera list dedykacyjny skierowany do Franciszka I Walezjusza (1494 – 1547), króla Francji, przedstawiający dzieło i objaśniający genezę francuskojęzycznych nazw roślin. Na kolejnych stronach umieszczono spis rozdziałów. Jest to wykaz z podziałem na księgi, ze wskazaniem numeru rozdziału oraz strony. Księga pierwsza liczy 145 rozdziałów, księga druga 152 rozdziały, księga trzecia – 157 rozdziałów. Na końcu znajduje się krótki zwrot odautorski do czytelnika oraz obszerny, liczący 123 strony, indeks alfabetyczny, zbierający zioła, inne rośliny, a także krzewy i rośliny mające zastosowanie lecznicze. Przy każdej nazwie podano stronę oraz linijkę tekstu, w której pojawia się dana roślina. Na samym końcu wydawca ujął wykaz błędów drukarskich.