Elbląska Biblioteka Cyfrowa Adres URL: http://historia.bibliotekaelblaska.pl/dokument/cajus-pliniusz-secundus-naturgeschichte-uebersetzt-von-gottfried-grosse-zweiter-band Tytuł: Cajus Pliniusz Secundus Naturgeschichte übersetzt von Gottfried Große […] Zweiter Band Typ: Stary druk Autor: Pliniusz Starszy Rok publikacji: 1782 Miejsce publikacji: Frankfurt am Main Strony: [ 2 ]; 346 Języki: grc, lat, ger Sygnatura: 92249/2 Kategorie: Zbiory zabytkowe Stare druki XVII-XVIII w. Hasła przedmiotowe: Stary druk - 18 w. Naturalis historiae - przekład niemieckojęzyczny - 18 w. Historia nauki Historia naturalna Starożytne dzieła encyklopedyczne Pliniusz Starszy (23 n.e.- 79 n.e.) Opis dokumentu: Wydany w 1782 roku we Frankfurcie nad Menem niemieckojęzyczny przekład drugiego tomu ((księgi V – VIII) Historii naturalnej (łac. Naturalis historiae) - dawnej encyklopedii napisanej w języku łacińskim, określanej mianem jednej z największych prac i jednocześnie jednego z podstawowych źródeł do badań dla historyków starożytnych i filologów klasycznych, które przetrwało od czasów Cesarstwa Rzymskiego do współczesności. Autorem dzieła jest rzymski historyk i pisarz Gaius Plinius Secundus zwany Starszym (23 n.e.- 79 n.e.). Pliniusz Starszy urodził się w Etrurii, następnie kształcił się w Rzymie. Należał do stanu ekwitów (średnio zamożnej rzymskiej klasy społecznej) i pełnił różne funkcje wynikające z tej przynależności. Za czasów cesarza rzymskiego Wespazjana był prokuratorem (zarządcą) kolejno w Hiszpanii, Germanii, Galii i Afryce. Zginął w czasie wybuchu Wezuwiusza, gdy jako dowódca eskadry rzymskich okrętów spieszył na pomoc ludności. Znany jest głównie jako autor niniejszej „Historii naturalnej” - dzieła o charakterze encyklopedycznym, dedykowanego cesarzowi Tytusowi, synowi cesarza Wespazjana, który panował w trakcie tworzenia encyklopedii. Praca podzielona została na 37 ksiąg, uporządkowanych w dziesięciu tomach. Obejmują one tematykę historii, astronomii, kosmologii, matematyki, geografii, etnografii, etnologii, psychologii, antropologii, fizjologii i anatomii człowieka, zoologii, botaniki, rolnictwa, ogrodnictwa, medycyny, farmakologii, górnictwa, mineralogii, literatury, sztuki, rzeźby, malarstwa, kamieni szlachetnych etc. Tematyka ksiąg V-VI koncentruje się w szczególności na geografii świata i etnografii (Afryka, Azja, rejon Morza Czarnego, Indie i Daleki Wschód). Księga VII stanowi początek rozważań o istotach żywych. Pliniusz rozpoczyna od omówienia człowieka, który w jego ujęciu jest „zwierzęciem mającym panować nad innymi” i rasy ludzkiej. Obejmuje antropologię i etnografię, aspekty fizjologii człowieka i inne tematy, takie jak wielkość Juliusza Cezara, wybitne osobistości (Hipokrates i Asklepiades), szczęście i bogactwo etc. Księga VIII koncentruje się na zoologii i rozpoczyna obszerny wywód o faunie starożytnego świata. Pliniusz opisuje zwierzęta lądowe w kolejności od największych i egzotycznych do najmniejszych i żyjących w Italii. Jako pierwsze omawia słonie, uzupełniając ich opisy o anegdoty, które ukazują zadziwiająco ludzkie zachowania tych olbrzymich zwierząt. „Historia naturalna” Pliniusza Starszego stała się wzorem dla późniejszych encyklopedii i prac naukowych przez rozległy zakres tematyczny, odwoływanie się do oryginalnych autorów i źródeł oraz jej indeks. Jednocześnie stanowiła w wielu dziedzinach główne źródło wiedzy aż do czasów odrodzenia.