Beyträge zur Geschichte der Philosophie […] Zehntes Stück

Opis dokumentu

Wydany w 1799 roku w Jenie i Lipsku dziesiąty tom Beyträge zur Geschichte der Philosophie (Przyczynek do historii filozofii) autorstwa Georga Gustawa Fülleborna (1769-1803) - niemieckiego filozofa, filologa, etnografa, publicysty, tłumacza literatury polskiej, założyciela naukowego ludoznawstwa na Śląsku, popularyzatora filozofii (swoje poglądy opierał na filozofii Fryderyka Augusta Wolffa i Immanuela Kanta). Urodzony w Głogowie Fülleborn odegrał dużą rolę w upowszechnianiu kultury polskiej na Dolnym Śląsku. Po ukończeniu gimnazjum protestanckiego rozpoczął w 1786 roku studia na Uniwersytecie w Halle, gdzie studiował teologię, filologię, filozofię i archeologię. W 1789  roku po obronie doktoratu z filozofii (Liber de Xenophane, Zenone, Gorgia, Aristoteli vulgo tributus, passim illustratus) wrócił do Głogowa, gdzie objął funkcję kaznodziei kościoła ewangelicko-reformowanego. Jednocześnie od 1791 roku był wykładowcą języków starożytnych w Gimnazjum św. Elżbiety we Wrocławiu. W latach 1798-1800 wydawał tygodnik literacki Nebenstunden. Od kwietnia 1800 roku aż do śmierci sprawował kierownictwo nad tygodnikiem Der Breslauer Erzäler. W latach 1791-1799 opublikował 12 tomów Beyträge zur Geschichte der Philosophie. Niniejszy, dziesiąty tom 12-częściowego dzieła autora zawiera m.in. uzupełnienie do prezentowanej w tomie ósmym historii fizjonomiki; fizjognomiki (gr. phýsis ‘natura’, gnṓmē ‘możność poznania’) - metody rozpoznawania właściwości umysłowych i charakterologicznych człowieka na podstawie analizy jego cech fizycznych, zwłaszcza rysów twarzy, postury i czynności wykonywanych bezwiednie; uprawiana w starożytności i w okresie odrodzenia jako jedna ze sztuk tajemnych; postać quasi-nauk; opis poglądów Ocellusa Lucanusa, pitagorejskiego filozofa, urodzonego w Lucanii w V wieku p.n.e. (według niektórych źródeł ucznia samego Pitagoras) wraz z opatrzonymi uwagami fragmentami tekstów filozoficznych Ocellusa, zamieszczonymi w dziele Ἐκλογῶν, ἀποφθεγμάτων, ὑποθηκῶν βιβλία τέσσαρα (Wypisy, wypowiedzi i nauki),którego autorem jest grecki pisarz Jan Stobajos (gr. Ἰωάννης Στοβαῖος); prezentację poglądów filozoficznych dotyczących moralności; opis idei i myśli filozoficznych greckiego filozofa Anaksagorasa z Kladzomen, stgr.Ἀναξαγόρας (ok. 500 p.n.e.- ok. 428 p.n.e.) etc. W zbiorach Biblioteki Elbląskiej znajdują się również tomy 3-9 (syg. 92362-92362f) oraz tomy od 11 i 12 (oznaczone sygnaturą 92362h).