Arctissimum legis cum synagoga nexum, iuxta illud hebraeorum: ubi non est lex, non sunt synagogae, expensurus ad solemnem legum Gymnasii Elbigensis repetitionem d. XII Sept. a MDCCXLVIII more patrio instituendam [...]

Opis dokumentu

Mowa okolicznościowa rektora Gimnazjum Elbląskiego Johanna Langego z 1748 roku wygłoszona z okazji szkolnego święta tzw. Actus Liectionis, organizowanego co roku we wrześniu z okazji zakończenia roku szkolnego i ostatnich egzaminów. Na program tych uroczystości składał się muzyczny wstęp, oracja rektora, odczytanie przez ucznia regulaminu szkolnego oraz teatralne przedstawienie. Głos zabierał także burmistrz, który oficjalnie składał w imieniu miasta podziękowania całej kadrze nauczycielskiej. W swojej mowie Lange odwołuje się do tradycji judaistycznej i charakterystycznego dla niej poglądu wyrażającego się w maksymie: “ubi non est lex, non sunt synagogae” (tam, gdzie nia ma prawa, nie ma też synagog). Autor buduje paralelę synagoga-szkoła, podkreślając, jak ważny jest regulamin i zbiór zasad dla funkcjonowania placówki szkolnej. Posiłkuje się w tym celu wybranymi przykładami z Pisma Świętego - przywołuje także przykłady z życia szkoły. W zakończeniu mowy z kolei zwraca się do władz miasta i patronów o dalszą opiekę nad gimnazjum. Dokument współoprawny z innymi drukami (klocek introligatorski), sygn. Pol.8.II.4683-Pol.8.II.4735.

Projekt „Digitalizacja, opracowanie i udostępnianie starodruków Biblioteki Elbląskiej” w ramach programu MKiDN Kultura cyfrowa 2019. „Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury”.