An die Preußischen Wähler!

Opis dokumentu

Ulotka agitacyjna wystosowana przez pruskich liberałów w przededniu prawyborów do Izby Reprezentantów – niższej izby pruskiego parlamentu – Landtagu (zgodnie z pruską ustawą zasadniczą wybory do Izby Reprezentantów odbywały się w dwóch turach, z których pierwszą były odbywające się w trzech klasach prawybory – uprawnieni do głosowania  mężczyźni w wieku od 24 lat, nie korzystający z opieki socjalnej państwa wybierali swoich przedstawicieli, a ci z kolei posłów). Prawybory miały się odbyć 25 czerwca 1866 r., a więc już w cieniu wojny z Austrią (na początku czerwca tego roku wojska pruskie wkroczyły do administrowanego przez Austrię Holsztynu). Autorzy ulotki nawiązują do obaw społecznych związanych z groźbą wybuchu konfliktu zbrojnego, odpowiedzialnością za który obarczają konserwatywny rząd pruski. Tekst oscyluje wokół istniejącego już od  1858 r. konfliktu politycznego między Wilhelmem I i mianowanymi przez niego ministrami  oraz wspierającymi ich, znajdującymi się w mniejszości konserwatywnymi posłami, noszącego nazwę „pruskiego konfliktu konstytucyjnego”, a dotyczącego bezpośrednio kwestii budżetu i pruskiej armii, a w sensie ogólniejszym – podziału władzy między parlamentem, rządem i królem oraz przysługujących im uprawnień. W wyniku konfliktu Izba Reprezentantów była w przeciągu siedmiu lat trzykrotnie rozwiązywana, gdyż na mocy swoich kompetencji jej liberalni członkowie nie chcieli wyrazić zgody na podwyższenie wydatków na stacjonującą w czasie pokoju armię. Apelując swych prawyborców, przypominają o swoim oporze wobec tych projektów, zwracając uwagę na wysuwane przez siebie podczas kadencji parlamentu postulaty obniżenia podatków i przeznaczania większych kwot budżetu zamiast na armię, na budowę dróg, odpiaszczanie wodnych szlaków komunikacyjnych, podwyższenia uposażenia nauczycielom i żołdu szeregowym żołnierzom.

Teka z drukami ulotnymi (m.in. nadbitki, rozporządzenia, ulotki, weksle, afisze), sygn. DŻS 15 a/1. Dokumenty zakupione przez Bibliotekę Elbląską, pochodzą z kolekcji Tomasza Spionka].