Aegyptus pontificio-monastica, sive oratio revocatoria Johannis de Zadzik poloni, annos quatuordecim in claustris Bernardinorum sacris superstitiosis dediti, iam ...

Opis dokumentu

Pismo jest przykładem religijnej polemiki prowadzonej już od czasów reformacji, w której autor atakuje kościół katolicki i papieża (zwłaszcza hiszpańską inkwizycję), posługując się konwencjonalną metaforą niewoli egipskiej pod panowaniem faraona. Na tle innych, zazwyczaj anonimowych pism tego typu, wyróżnia je zindywidualizowana narracja miejscami będąca osobistym świadectwem nawrócenia. Już na karcie tytułowej Jan Zadzik (1620-) (polski szlachcic, być może kuzyn biskupa Jakuba Zadzika) przedstawia się czytelnikowi jako ten, który z łaski Bożej uwolnił się przed czternastu laty z bernardyńskiej niewoli i poświęcił się szerzeniu prawdziwej religii luterańskiej. W mowie przytacza również fragmenty wypowiedzi uczonych, poetów i teologów potwierdzających hipokryzję przeciwnego obozu. Na szczególny charakter mowy miało wpływ to, że za zgodą przełożonych Zadzik wygłosił ją 13 czerwca 1561 wobec szczecińskiego grona protestanckich uczonych. Na końcu wymienia również z imienia swoich dobrodziei, którym zawdzięcza wsparcie w duchowej przemianie i dalszej pracy, w tym także wydawcę pisma i rektora szczecińskiego gimnazjum Jana Micraeliusa (1597-1658). Do mowy załączono również krótkie epigramaty o charakterze dziękczynnym za nawrócenie Zadzika, autorstwa rektora i profesorów szczecińskiego gimnazjum – w tym Marcina Bambianusa (1621-1656)(poeta laureatus). Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.6.II.303-Pol.6.II.340. Format bibliograficzny: 4. Pieczątki: 1, 3, 7, 10, 11. Dawne sygnatury: D.5. Zewnętrzne oznaczenia: TT. Typ oprawy (materiał) - biały półpergamin;  zdobienia - papier (brązowy marmurek); okładziny - deski; krawędzie wtórnie przycięte - barwione; niewielkie deformacje; znaczne zacieki / zaplamienia; niewielki stopień zainfekowania mikroorganizmami. Uwagi: druki zebrano wtórnie w jeden tom (niektóre druki są zbrązowiałe). Widoczne ślady dawnych opraw i exlibrisy rękopiśmienne różnych osób (m.in. ekslibris: Carol Ernest Ramsey). W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.