Wisselinck, Wilhelm (1772-1835) – pastor i pedagog elbląski

Autor: Helena Dutkiewicz | Data dodania: 16.06.2010

Wilhelm Wisselinck (1772-1835) – pastor i pedagog elbląski. Urodził się w miasteczku Salzedel w Starej Marchii. Po ukończeniu gimnazjum i wydziału teologicznego w Halle pracował przez rok jako nauczyciel domowy, a następnie został powołany na kaznodzieję gminy kalwińskiej w Elblągu. Przyjechał tu w 1805 r. i zamieszkał przy Nowym Rynku 13 (obecny Pl. Słowiański). Czas swój dzielił między pracą duszpasterską i pedagogiczną. Od 1807 r. był inspektorem gmin reformowanych w całej prowincji Prusy Zachodnie, dwa lata później został członkiem konsystorza królewskiego w Prusach. Był założycielem i wieloletnim kierownikiem renomowanej pensji dla dobrze urodzonych dziewcząt. Pomyślnie układało się także życie rodzinne Wilhelma. Z małżeństwa z Charlotte Kluge urodziło mu się 10 dzieci. Pastor znany był ze swoich zapisków "Ulotne zapiski z podróży z Elbląga w Prusiech do Szwajcarii" (Flüchtige Bemerkungen auf einer Reise von Elbing in Preussen nach der Schweiz - Tl. 3). Dziennik podróży Cz. III – wbrew tytułowi opisuje drogę ze Szwajcarii do Elbląga, a nie na odwrót. Autor odbywał podróż w towarzystwie kilku „elbląskich przyjaciół”. Opisuje miasta, przez które przebiegała trasa podróży, ich zabytki i inne ciekawostki , gospody, w których zatrzymywali się na nocleg. Autor wspomina o odwiedzanych przy tej okazji dawnych znajomych oraz nowo poznanych, a także snuje luźne niezwiązane z podróżą refleksje np. o kobiecych imionach (syg. 58172/3). Książka jest plonem kilkumiesięcznej podróży do szwajcarskiego kurortu Blumenstein, gdzie leczył nadwątlone zdrowie. Jego trzytomowe zapiski wyszły w latach 1825-1826 w elbląskiej drukarni Augusta Albrechta i są ciekawym wkładem elblążan w bujnie rozwijającą się w XIX w. literaturę podróżniczą. W owej podróży towarzyszyła mu również żona i trójka dzieci. Chęć pokazania im świata obok kuracji, była jego drugą przesłanką do odbycia tej wyprawy. Trasa była imponująca, wiodła przez Gdańsk, Toruń, Poznań na Śląsk i do Saksonii. Stamtąd przez Bawarię do Szwajcarii, a w drodze powrotnej zatrzymując się w Berlinie. Przejazd przez każde miasto wiązał się z kilkudniowym pobytem i jego zwiedzaniem. Prawie cała akcja dzieje się daleko od Elbląga – nie ma więc w niej dużo opisów Elbląga i okolic. Jedyny zapis to z 4 czerwca zawiera nieco uwag krajobrazowych z terenu Żuław. Zapiski są rozwlekłe, jednak te „Ulotne zapiski„ są przykładem na to, że Elblążanie też pisali książki podróżnicze. W zbiorach Biblioteki Elbląskiej, w książce współoprawnej - jako druk trzeci (XVIII. 13 adl. 3) – odnajdujemy kazanie wygłoszone z okazji poświęcenia nowo wybudowanego kościoła ewangelicko-reformowanego w Elblągu. Uroczystość odbyła się w szóstą niedzielę po niedzieli Trójcy Św., a homilię wygłosił reformowany kaznodzieja i superintendent Wilhelm Wisselinck. Druk zawiera również tekst psalmu 67 oraz rozważania, w jakim celu wybudowana i poświęcona została świątynia (aby stała się miejscem wspólnej modlitwy, głoszenia prawdy i miłości bliźniego).

Źródło: Janusz Charytoniuk, Legendarne postacie, [w]: Gazeta Elbląska 1996, nr 2, s. 4