Lassota, Józef (1901–1983) – historyk, bibliotekarz
Ur. 12. III. 1901 r. w Zakopanem, syn Franciszka i Stanisławy z d. Gratkowska. Ojciec jego był pracownikiem kolejowym. W 1920 r. ukończył Prywatne Gimnazjum w Zakopanem, a następnie w latach 1920–1926 studiował historię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1927 r. otrzymał dyplom nauczyciel szkół średnich. W czasie studiów pracował jako bibliotekarz-praktykant w Bibliotece im. Ossolińskich we Lwowie oraz w Bibliotece im. Baworowskich we Lwowie, a następnie – już po odbyciu studiów – jako nauczyciel szkoły średniej w Tarnopolu i w administracji szkolnej w Kowlu. Pierwsze lata wojny spędził najpierw w areszcie NKWD w Kowlu, a po wkroczeniu tu Niemiec w 1941 r. przeniósł się do Zakopanego, gdzie brał udział w tajnym nauczaniu. W 1945 r. J. Lassota przybył do Elbląga. Początkował pracował w administracji elbląskiej Centrali Złomu. Od 1952 r. zajął się bibliotekarstwem. Przez kilka miesięcy (lipiec – listopad 1952) sprawował funkcję kierownika Miejskiej Biblioteki Publicznej w Elblągu, a następnie kierownika Ośrodka Informacji Naukowo-Technicznej Instytutu Torfowego. W 1958 r. powrócił do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Elblągu. Był tu współorganizatorem oraz kierownikiem działu naukowego. W 1946 r. przyczynił się do zabezpieczenia przed zniszczeniem księgozbioru dawnej Biblioteki Miejskiej w Elblągu i ich rewindykacji zdeponowanych po wojnie w bibliotekach Uniwersytetu Mikołaja w Toruniu i Instytutu Bałtyckiego w Gdańsku. W 1961 r. uzyskał stopień magistra historii na UMK w Toruniu. J. Lassota aktywnie uczestniczył w pracach elbląskiego oddziału PTH, od powołania jego organu naukowego – Rocznika Elbląskiego – sprawował funkcję sekretarza redakcji. Jako badacz przeszłości Elbląga interesował się głównie jego dziejami przedrozbiorowymi. Do ważniejszych jego prac należą: „Zarys dziejów biblioteki elbląskiej (1601–1945)”, „Wilhelm Gnapheus (1493–1568) – twórca elbląskiego gimnazjum, dramaturg i reformator”, „Elbląski księgozbiór Abrahama Grubnaua w kręgu zainteresowań Samuela Bogumiła Lindego”, „Jan Fryderyk Endersch i inni propagatorzy nauki Kopernika w Elblągu w XVII i XVIII wieku”. Poza pracami naukowymi opublikował na łamach różnych czasopism i prasy codziennej wiele recenzji i artykułów o charakterze popularyzatorskim. W latach 1958–1997 prowadził kronikę miasta Elbląga, kompendium zawierające informacje o różnych wydarzeniach i dziedzinach elbląskiego życia. W uznaniu dla jego działalności zawodowej i społecznej został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury, Medalem za Zasługi w rozwoju Elbląga, Medalem za Zasługi dla Województwa Elbląskiego. Zmarł 31. VII. 1983 r. i został pochowany w Elblągu.
Bibliografia: R. Tomczyk Osiemdziesięciolecie Józefa Lassoty. Wizerunek elbląskiego humanisty i działacza, RE, t. 9, 1982, s. 277–279; R. Tomczyk, Józef Lassota, SBPN, t. 3 L-P, s. 35–36; M. Biskup, Nekrolog, RE, t. 10, 1985, s. 338–340; R. Oszewko-Pietroni, Twórcy powojennego bibliotekarstwa elbląskiego, w: Biblioteka Elbląska 1601–2001. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej z okazji 400-lecia Biblioteki Elbląskiej. Elbląg 23. XI. 2001 r., Elbląg 2001, s. 98.
