Braun, Johanna

Braun, Johanna – przełożona prywatnej elbląskiej wyższej szkoły dla dziewcząt, założonej w 1832 r. Pensja umiejscowiona była na placu Fryderyka Wilhelma (Friedrich-Wilhelm-Platz).  W programie nacisk kładziono głównie na rozwój duchowy i religijny, wdrożenie „dobrych obyczajów”, zamiłowania do porządku, estetyki i czystości, dobrego smaku itp. mając oczywiście na uwadze „kobiecą naturę” i „przeznaczenie" uczennic. W placówce wykładano m. in. język niemiecki, język francuski, rachunki, podstawy przyrody i geografii. Ważną rolę odgrywał śpiew oraz robótki ręczne. Pod koniec lat czterdziestych w szkole Johanny Braun nauczało dziewięciu nauczycieli – mężczyzn i kobiet. Rysunku nauczał tam elbląski malarz Carl Müller – autor m. in. portretu Axela Grunau’a i Georga Wilhelma Haertela oraz obrazu przedstawiającego św. Rodzinę, który znajdował się w kościele św. Mikołaja. Johanna Braun była panną – w przeciwieństwie do założycielki konkurującej z jej placówką szkoły – owdowiałej Joanny Satori-Neumann, praca była zatem w jej przypadku koniecznością, a nauczanie stanowiło jeden z nielicznych zawodów dostępnych kobietom ze sfery mieszczańskiej. Pensja Braun cieszyła się od początku dużym powodzeniem, o czym świadczy fakt, iż w momencie jej utworzenia uczęszczało do niej 28 uczennic, natomiast rok później edukowało się w niej już 57 dziewczynek. W zbiorach Biblioteki Elbląskiej znajduje się druk autorstwa J. Braun z 1833 traktujący o programie nauczania w jej szkole.

Źródła:  m. in.  Johanna Braun, Kurze Nachricht über die Einrichtung meiner höhern Töchterschule in Elbing, Elbing 1833; Elbinger Adress-Buch für das Jahr 1847, Elbing 1847.

Ilustracja - elbląskie uczennice na Ścieżce Kościelnej wg. Kliewera, [w:] E. Krüger, Elbing. Ein Heimatbuch, Elbing 1939.