Św. Mikołaj z Miry patronem Elbląga

Autor: Helena Dutkiewicz | Data dodania: 15.12.2017

6 grudnia 2016 r. na nadzwyczajnej sesji radni miejscy podjęli uchwałę ogłaszając patronat św. Mikołaja nad Elblągiem. Zaproszono licznych gości, w tym również duchownych innych kościołów chrześcijańskich. Na sesji odczytano dekret Stolicy Apostolskiej, przypominając, iż władze miasta, o ustanowienie patrona w jubileuszowym Roku Miłosierdzia i 1050-lecia chrztu Polski, starały się od ponad pół roku. W maju 2016 r. samorząd zwrócił się do Watykanu - za pośrednictwem miejscowej kurii - o wszczęcie procedury kościelnej w tej sprawie. Występując z projektem o patronat, miasto nawiązało do dawnych tradycji w średniowieczu związanych ze Związkiem Hanzeatyckim, zrzeszający miasta żyjące z handlu morskiego, w tym Elbląga, który był wówczas jednym z najważniejszych portów na wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Kontynuując tradycje morskie - od 1998 r. Elbląg należy do Związku Miast Nowej Hanzy, a postać św. Mikołaja z Miry, patron m.in. żeglarzy, marynarzy i rybaków, miałby w opiece miasto Elbląg oraz ich mieszkańców, przywracając nadzieję na odbudowę i rozwój ważnego ośrodka portowego (na dzisiejszej mapie Elbląga widać wiele ulic, których nazwy w sposób bezpośredni lub pośredni nawiązują do związku Elbląga z gospodarką morską: ul. Rybacka, ul. Studzienna, ul. Wodna, ul. Mostowa, Bulwar Zygmunta Augusta, ul. Stoczniowa, ul. Stawidłowa).

Pozytywną odpowiedź przekazał władzom biskup elbląski Jacek Jezierski. Rzymska Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dostrzegła istniejący od wieków kult św. Mikołaja w Elblągu – przyjmując wybór patrona miasta. Pismo z 2016 r. sygnował gwinejski biskup rzymskokatolicki, prefekt kardynał Robert Sarah oraz sekretarz Artur Roche.  Po zakończeniu części oficjalnej sesji, tego samego dnia w XIII-wiecznej katedrze pod wezwaniem św. Mikołaja odbyła się msza święta w intencji miasta i ku czci patrona, której przewodniczył metropolita warmiński arcybiskup Wojciech Ziemba.

Św. Mikołaj jest już patronem XIII-wiecznej gotyckiej elbląskiej katedry – najstarszego kościoła w regionie, a obecnie na mocy dekretu wydanego przez Stolicę Apostolską - św. Mikołaj z Miry został patronem miasta Elbląga (06.12.2016 r.)

Biskup z Miry jest bardzo popularnym patronem w Diecezji Warmińskiej, znajduje się aż siedem kościołów pod jego wezwaniem, w Diecezji Elbląskiej - sześć, w Polsce - 327. O jego popularności może świadczyć fakt, iż już w roku 1500 liczba poświęconych temu świętemu kościołów w samej zachodniej Europie przekroczyła 2000.

W Polsce obecnie jest ponad 300 kościołów i katedr pod wezwaniem św. Mikołaja z Miry (najbardziej okazałe są kościoły w Gdańsku i katedra w Elblągu, Kaliszu i Bielsku-Białej). Natomiast największe polskie sanktuarium ku czci tego świętego mieści się w Pierśćcu koło Skoczowa na Śląsku Cieszyńskim. Pierwszą poświęconą mu kaplicę zbudowano tam już w XIV w. Szczególną czcią otaczana jest cudowna figura św. Mikołaja, przy której wierni od lat wypraszają łaski zdrowia dla siebie i bliskich.

Święty Mikołaj, późniejszy biskup Miry (obecnie Demre) urodził się w starożytnym mieście portowym Patarze w Licji (na terenie dzisiejszej Turcji) ok. 270 roku. W działalności pasterskiej odznaczał się wrażliwością na ludzką biedę i nieszczęście. Swoją pomoc ofiarował dyskretnie lub anonimowo. Uczestniczył w soborze powszechnym w Nicei. Postać Świętego, mimo braku wiadomości o jego życiu, jest jedną z najbardziej barwnych w hagiografii. Był tematem wielu legend. Jego relikwie od roku 1087 znajdują się w Bari. W XIII wieku pojawił się zwyczaj rozdawania w szkołach pod patronatem św. Mikołaja stypendiów i zapomóg. Przekształcił się później w zwyczaj ofiarowania prezentów zwłaszcza dzieciom [6 grudnia - w tradycji polskiej (w katolicyzmie i prawosławiu) obchodzimy "Mikołajki" – święto ku czci świętego Mikołaja]. Św. Mikołaj jest patronem Grecji, Rusi, Antwerpii, Berlina, Miry, Moskwy, Nowogrodu; bednarzy cukierników, dzieci, flisaków, jeńców, kupców, marynarzy, młynarzy, notariuszy panien, piekarzy pielgrzymów, piwowarów, podróżnych, rybaków, sędziów, studentów, więźniów, żeglarzy. Jeden z Czternastu Świętych Wspomożycieli. W ikonografii św. Mikołaj przedstawiany jest w stroju biskupa rytu łacińskiego lub greckiego. Jego atrybutami są m. in.: anioł, anioł z mitrą, chleb, troje dzieci lub młodzieńców w cebrzyku, trzy jabłka, trzy złote kule na księdze lub w dłoni, księga, kotwica, sakiewka z pieniędzmi, trzy sakiewki, okręt, worek prezentów.

Na zdjęciu pismo z 2016 roku ze Stolicy Apostolskiej potwierdzające oficjalnie patronat św. Mikołaja w Elblągu. Obok pisma - wizerunek św. Mikołaja, fragment ryciny, [w]: Homiliarius Eckii contra sectas (T.III.), Wydawnictwo: Georgij Krapfij, 1536 (w formie oryginalnej - Biblioteka Publiczna w Lyonie).

Na drugim zdjęciu figura św. Mikołaja w elbląskiej katedrze [w]: Katedra pod wezwaniem św. Mikołaja w Elblągu : główna świątynia Diecezji Elbląskiej, Diecezjalne Sanktuarium Krzyża Świętego / tekst: Lech Brywczyński, Wydawnictwo Uran, [2016]

źródła:

„Leksykon Świętych”, Ks. Wiesław Al. Niewęgłowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999

http://www.elblag.net/artykuly/swiety-mikolaj-z-miry-nowy-patron-elblaga,27465.htm

http://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/elblag-sw-mikolaj-zostal-patronem-miasta

http://www.elblag.net/artykuly/swiety-mikolaj-z-miry-nowy-patron-elblaga,27465.htm