Rola Starego Miasta w strukturze funkcjonalno-przestrzennej współczesnego Elbląga

Autor: Janusz Charytoniuk | Data dodania: 16.07.2015

Elbląskie Stare Miasto dzięki pracom rewitalizacyjnym odzyskuje swą rolę ekonomiczną i kulturową. Dawny Elbląg swoje znaczenie zawdzięcza między innymi członkostwu w Związku Miast Hanzeatyckich zwanych dziś potocznie Starą Hanzą. Współczesny Elbląg nadzieje na dalszy rozwój wiąże z członkostwem w Nowej Hanzie założonej w 1980 roku. O roli Starego Miasta decyduje przede wszystkim rozpoczęty w połowie lat osiemdziesiątych i stopniowo postępujący proces odbudowy i rewaloryzacji tej przestrzeni, w formie kontynuującej kształt miasta. Plan przestrzenny Starego Miasta Elbląga jest dziełem wyjątkowo jednorodnym. Wpływ na jego kształt miały warunki terenu, pewna ogólna idea ładu funkcjonalno-przestrzennego oraz historyczne asocjacje. Stworzono plan oparty o szeroką uliczną arterię równoległą do rzeki i przeciętą systemem ulic komunikujących ją z portem. Istotną wartością tego miejsca jest jego położenie nad rzeką Elbląg, do niedawna mało ruchliwym szlakiem wodnym. Obecnie, po reaktywowaniu portu w Elblągu i przy rosnącym ruchu turystycznym, rzeka ta- połączona ze szlakiem delty Wisły, Zalewem Wiślanym, Bałtykiem i jeziorami mazurskimi - może odegrać ważną rolę. Dużą atrakcję stanowi Kanał Elbląski. jest zaliczany do najpiękniejszych krajobrazowo i niepowtarzalnych w skali światowej ze względu na urządzenia techniczne (suche pochylnie, śluzy, jazy piętrzące, wrota przeciwpowodziowe, mechanizmy wyciągowe). Ten wyjątkowy obiekt stanowiący swoiste żywe i otwarte muzeum techniki zawiera w sobie ogromne możliwości, w dzisiejszej dobie głównie turystyczne. W przyszłości może powstać węzeł międzynarodowych szlaków turystyki śródlądowej i przybrzeżnej, wyposażony w odpowiednie do skali ruchu urządzenia i szeroki wachlarz usług. Tereny nad rzeką Elbląg, położone w obrębie historycznego zespołu, zarówno po stronie Starego Miasta, jak i po stronie Wyspy Spichrzów, zapewniają możliwość realizacji funkcji hotelowych i usługowych dla turystów docierających do Elbląga wodą. Zrewaloryzowany zespół Starego Miasta wraz z obiektami zabytkowymi, muzeami i galeriami, będzie atrakcją o olbrzymiej sile przyciągania. W strukturze miasta Starówka ma znaczenie szczególne. Jest to wielofunkcyjna struktura usługowo-mieszkaniowa, stanowiąca główny ośrodek usług ponadlokalnych w dziedzinie kultury i rekreacji oraz obsługi ruchu turystycznego. Stopniowo następuje tu koncentracja hoteli różnych kategorii, lokali gastronomicznych, klubów, galerii, muzeów, bibliotek, wyspecjalizowanych sklepów oraz drobnych instytucji usługowo-biurowych np. kancelarii prawniczych, gabinetów lekarskich, instytucji współpracy międzynarodowej i innych. Ponad połowę kubatury zrealizowanej tu zabudowy zajmują mieszkania o charakterze śródmiejskim i oryginalnych, indywidualnych rozwiązaniach. Obecnie teren ten posiada jeszcze wielkie rezerwy. Pod warunkiem spełnienia określonych wymogów konserwatorsko-urbanistycznych, mogą tu realizować swoje zamierzenia wszyscy inwestorzy. Starówka to więc olbrzymi kapitał Elbląga, który miasto stara się  umiejętnie wykorzystać, kształtując swoje nowoczesne centrum na miarę przyszłych potrzeb i aspiracji.

Art. ze zbiorów BE